O grupo Neoma leva á percusión da tradición, cun coidadoso molde electrónico. Leire Etxezarreta, Amets Ormaetxea e Irati Gutierrez de Arrasate, Garazi Otaegi de Asteasu, Eneritz Aulesti de Zarautz, Maria Lasa de Zizurkil e Alaitz Eskuero de Deba son o sete membros. Todos son trikitilaris e panderistas, e todos eles participaron no proxecto Kepa Junkera & Sorginak.

Cando o proxecto que tiñan con Junkera rompeu, as sete chicas emprenderon xuntos Neoma, “as novas lúas”. Con percusión e trikitixa, puxeron en marcha un proxecto de gran enerxía e complicidade.

Nesta primeira obra, que consta de sete cancións, mestúranse melodías trikitilaris e toques electrónicos, ao ritmo da percusión tradicionais, pero sempre na forma moderna.

Aínda que as referencias están aí, non segue a liña de Baiuca ou Rodrigo Cuevas, por exemplo, e dáme un pouco de pena. Creo que o conflito que me suscita a canción de Zeta con Erramun Martikorena é similar. Basearse na tradición, sen o aire da tradición.

Etxahun Iruri dixo ao ouvir a Mikel Laboa: “Estas cancións son enterradas vivas”. Porque a guitarra quitaba o seu aire ao canto ibérico. E o aire e o timbre foron a esencia do vasco: as harmonías salvaxes e non medidas en tonalidade e tempo ambiguo. A tradición era o punk de Maurizia.

Oteiza explicaba no seu arquivo sonoro como admiraba aos negros de EE UU, cada vez máis negros, independentemente do seu estilo, porque as súas raíces ían cada vez máis penetradas: “Eu son negro”, ía en audio!

Como ser vascos nos diferentes estilos? Quizais non sexa a pregunta máis acertada, xa que só se pon de manifesto o risco de propor unha estética esencialista. Pero quizais a pregunta axúdenos a amar o núcleo da tradición e non só a pel.

Este primeiro traballo do grupo Neoma aborda cunha coidada produción todas as frecuencias para a danza vasca. A enerxía está aí, igual é a da lúa e a dos antepasados. Este disco é unha boa razón para crer no futurismo vasco. Que non enganen, por tanto, o oído do oínte. Porque o disco ten esa virtude de camiño abrasivo. E o camiño faise andando, que demo. En directo.