Desde os seus inicios, compararon a Brasil co proceso de independencia do resto de América do Sur, onde tiveron un proceso unificado, pacífico e pactado que lles levou á monarquía constitucional. Nos países veciños, con todo, só vían a guerra, o caos e o anarquismo republicano. Pero a historiografía puxo cada vez máis en dúbida estas características do proceso.

A independencia política con respecto á metrópoli é cuestionable a primeira ollada do protagonista do altar. Petri foi nomeado o primeiro emperador de Brasil ese mesmo ano e, durante un tempo, tamén sería rei de Portugal –ata que abdicou na súa filla, aínda que na práctica continuou gobernando–. Por tanto, Petri IV foi de Portugal e I de Brasil.
Economicamente tampouco puido axitar a dependencia dos europeos. Os Bragança e, en consecuencia, os brasileiros, estaban en débeda con Gran Bretaña polo seu apoio diplomático ao proceso. Os británicos lograrían ou ratificado condicións preferentes e monopolios en detrimento de os intereses comerciais brasileiros.

Por outra banda, a pesar do aumento das emisións de sangue noutros países veciños, o proceso brasileiro non foi do todo pacífico. Uns 60.000 soldados foron mobilizados e o conflito provocou máis de 3.000 mortos.

E aínda que a independencia se pactou coa metrópoli, foi claramente en detrimento de os brasileiros. Portugal recoñeceu a independencia de Brasil en agosto de 1825 mediante un tratado. A Portugal non lle impuxo ningunha condición, mentres que os brasileiros, os conquistados, tiveron que indemnizar aos antigos conquistadores. Isto, unido ás condicións asinadas con Gran Bretaña, provocou o endebedamento recentemente nado do país. Tiña tamén un punto de humillación, porque non recoñecía que os propios brasileiros lograran a independencia, senón un xesto benéfico de Portugal con Petri. Por todo iso, o historiador José Honório Rodrigues chamou ao proceso a “contrarrevolucionación”.

O segundo centenario da independencia tivo pouca repercusión, en parte porque quedou á sombra doutras preocupacións, porque os cidadáns e as autoridades teñen ganas nas eleccións do 2 de outubro. Pero tamén, 200 anos atrás, porque non atopan moitas razóns para celebralo.