Cando escribo esta columna, o curso non empezou, aínda estou de vacacións. Ao pensar en entrar, a imaxe que me chegou á mente é o saúdo do primeiro día de traballo e unha pregunta inevitable: “Entón, pasastes bonitas bakanzas?”, e haberá que dicir a verdade: si, pasei un bo verán cos de casa, na montaña. En Bizkitarte, a traxedia na nosa contorna golpeou con rapidez: un deles morreu bruscamente, o outro se suicidou, apareceulle un cancro de novo... nun ambiente xeneralizado e aterrador. As ameazas de guerras e fames negras están aí, ás portas de Europa, empezamos a darnos conta de que o barbarismo deixóusenos. Non sei si gustoume que gozase das relacións co neno, co meu veciño, coas miñas familias e cos cidadáns que vexo aos poucos, coidando o horto, facendo música e lendo, tratando de educar medos e incertezas. Non sei si terei a postura de manter durante moito tempo, de escapar ao bulebule explosivo da época laboral, pero, polo menos, mire, si, pasei un verán agradable.

O meu maior pracer foi lerme algúns libros que non coñecía e medir a súa repercusión no meu interior. A colección de poesía deste ano Hatsa e o libro de poemas Lepardo xaponés de Lizar Begoña convídannos a descentrarnos. Marie Alin publica o pasado mes de abril Lles Bouffeurs anonymes (Jale anónimo), unha distopía especial que explora os praceres e as regras da comida. Nesta novela, un Estado autoritario ten garantida a súa lexitimidade na protección da saúde e o benestar dos cidadáns, e a súa ditadura baséase especialmente no control da alimentación. O protagonista é un crítico gastronómico que se dedica a difundir as regras que inventa o Estado. Aos poucos, vese obrigado a reflexionar sobre a inxesta de gando humano, reflexiona sobre as relacións entre natureza e sociedade e formula preguntas crave: que comer, como e como xestionar o apetito físico e moral da xente co crecemento que a natureza e as organizacións políticas poden ofrecer?
O que lin a continuación é teatro, do checo Karel Čapek, de 1937: A Maladie blanche (Enfermidade branca), volta este ano ao francés. De forma absurda e grotesca, o dramaturgo inventa que desde China se estendeu unha enfermidade moi contaxiosa que provoca millóns de mortes. En Europa, os investigadores ven máis en zoos buscando curas, os gobernantes aproveitan a situación para abrir mentiras e manipular medios de comunicación... Algúns ven unha parada soñada nesta situación para acender a guerra, impor o autoritarismo, nunha estreita solución. Pero alí aparece o médico Galén, todo o mundo fregou a súa mente! Con todo, advirte aos Estados líderes de que si deciden que vai denunciar o segredo da atención, non fagan máis guerreiros... Ah, si os xefes das empresas vacunal contra o COVID 19 lérono e fixérono seu!

Por último, lin o outro libro do escritor Karel Čapek, traducido o ano pasado ao francés: L’Année du Jardinier (“O ano da horta”). Nesta obra filosófico-poética, o autor alude aos deberes, esperanzas e medos do horticultor, deducindo que o ser humano debe permanecer humilde fronte á natureza: a natureza non pode controlarse, o concepto de propiedade non pode presionar. O horto e o mundo non se poden limitar e apropiarse. De acordo con esta lección deberiamos medir as nosas accións coidando solidariamente a nosa fame e saciedade.