A era da globalización liderada polos Estados Unidos de América (EE.UU.) que coñecemos no tres últimas décadas está en dúbida. O esgotamento da globalización que prioriza a orde global liberal por encima dos intereses nacionais ten moitos factores e razóns. Os signos regresivos da hiperglobalización comezaron a percibirse coa crise financeira de 2008. Sen esquecer a súa presenza nos mercados exteriores, China comezou hai dez anos a recentrarse no mercado interior grazas ao crecemento da demanda interna. Por outra banda, destaca a retardación do comercio exterior estadounidense durante os últimos anos. Os investimentos estranxeiros tamén se conxelaron tras a crise de 2008 e retrocederon nos últimos cinco anos.

As cadeas de valor mundiais que distribúen as liñas de produción a nivel internacional están a se debilitar a medida que aumentan as dificultades para controlar toda a cadea produtiva. A isto hai que engadir que o impacto causado pola pandemia promove unha nova composición das cadeas de valor mundiais, baseada na redistribución interterritorial e as dificultades do transporte internacional. A resposta á emerxencia climática tamén incidirá na transformación das cadeas de produción mundiais nun futuro próximo. Por tanto, a lóxica da globalización extrema que imperaba hai tempo na produción está a cambiar e estase traballando en gran medida no camiño cara ao fogar ou os países próximos.

Os abusos da globalización neoliberal han provocado no ámbito político o aumento dos populismos e o retorno do Estado no ámbito económico, como a reindustrialización, o fortalecemento da soberanía nacional, como as políticas industriais no sector dos semiconductores, as baterías ou os medicamentos, o impulso de políticas sociais, enerxéticas e medioambientais.

Con todo, non só son importantes as razóns económicas para o cambio de aspecto da globalización, senón tamén os criterios xeopolíticos. No ano 2018, o vicepresidente de EE UU, Mike Pence, defendeu o desnudamiento que actualmente se está levando a cabo con Rusia pero que ten como obxectivo China. O obxectivo desta nova política é frear os esforzos para mellorar a posición internacional de China. Queren promover a desvinculación económica, tecnolóxica, de coñecemento e política. Para iso, utiliza argumentos de certeza e de carácter antiliberal do seu sistema político para atraer a solidariedade dos países norteamericanos e reforzar e consolidar a súa posición hexemónica a nivel internacional.

Pola súa banda, China está a cambiar o rumbo da súa estratexia exterior. O eixo Suroa-Sur está cada vez máis en proceso de fortalecemento sen romper totalmente a colaboración cos pobos occidentais. Neste eixo alternativo, China canaliza a súa achega económica, financeira, comercial... a cambio de adquirir materias primas e liderado económico e político. A asociación BRICS, formada por países de Brasil, Rusia, India, China e Sudáfrica, está a converterse nun axente crave para o intercambio comercial e investidor entre países en vías de desenvolvemento. O impulso económico de China, evidente industrial e tecnoloxicamente, ofrécelle unha posición de liderado de referencia entre os países en vías de desenvolvemento, mesmo en Asia por diante de Xapón.