Stefan Zweig recolleu no seu libro Sternstunden der Menschheit os momentos que marcaron unha dirección ao longo de décadas e séculos: a conquista de Constantinopla, da man dos turcos, en 1453, e o declive do imperio oriental; o nacemento do Mesias de Handel, en 1741; o fracaso de Napoleón, en 1815; o indulto de Dostoievski, en 1849; a viaxe de Lenin cara a Rusia, en 1917, todos homes, punto negativo. Con todo, era consciente de que estes fitos eran limitados: “Aquí, como en todos os ámbitos da arte e a vida, os momentos culminantes, inesquecibles, son moi raros”. A pesar do título do libro de Zweig, os momentos álxidos que reunimos nestas columnas foron moito máis humildes, e quizais por iso, si permíteseme o adxectivo, son máis altos: o paseo, a sesta, o viño, a visita aos cemiterios, a beleza, as inscricións; Mitteleuropa, o Mediterráneo, claro, Francia; e esas obras que apareceron case como personaxes, Annie Ernaux, Magnal, Companton, ou Yet, Ern, Ern, Ern, Ern, Ern, Ern, Ern, Ern, Ern, Ern. Todos serviron para seguir, desta maneira, aquel de Montaigne: que, aínda que se fala dun mesmo, escribímolo coa vontade de estar a falar de todos os homes e mulleres.

Do libro de Zweig, quero especialmente a parte de Cicerón –a maioría dos demais, co tempo, convertéronseme, como dicilo, demasiado altos–. E como decide que pasou o seu tempo e que lle chegou a hora de xubilarse –aínda que logo volva no futuro–. Tres cursos e 139 columnas máis tarde, eu tamén, por suposto, máis sinxelo, farei de Cicerón e baixareime deste tren en marcha para deixalo nas mellores mans. Pasarame cun pouco de sorte o que lle pasou a Escipión, que nunca estivo tan activo como cando non tivo nada que facer, e que nunca estivo tan acompañado que estivo só consigo mesmo. Para empezar, espero ter a Colette para pasar un verán na súa compañía.