Non hai acción máis humana que a división do mundo en conxuntos e categorías. E, con todo, a miúdo non nos gusta sentirnos involucrados. Normal. O tema moitas veces reside nos valores que atribuímos a estas categorías. Si a isto engadimos que somos falantes dunha lingua minorizada e encadeámonos neste violento conflito lingüístico-identitario nacional, está preparado un cóctel de múltiples tensións lingüísticas.
Pero por que non gústalles que algúns de vostedes sexan euskaldunberris? Algúns preguntan cando chegarán, de ser euskaldunberris a ser vascos. E teño a sospeita de que nisto ten que ver, entre outras cousas, a forma que temos de entender a vasquidad hoxe en día, que seguramente está relacionada co proceso político de reeuskaldunización: a vasquidad é algo que alguén debe darnos, unha especie de acreditación, que algún día imos conseguir. Afortunadamente, non funciona así, amigos, o empoderamiento da linguaxe é unha viaxe que dura toda a vida.
É unha viaxe fermosa, ilusionante e sorprendente. De todos os vascos. Non podemos estar máis de acordo con Karmele Jai: todos somos euskaldunberris, porque unha lingua empeza todos os días. Somos lingua, estamos a facer lingua e temos retos por diante.
"A euskaldunberría é o meu tesouro. Moi apreciado. Querido por todo o que me dá e dáme o camiño"
En calquera caso, o empoderamiento da primeira lingua e o empoderamiento da segunda son procesos psicolóxicos diferentes. Tan diferentes que fisiológicamente o noso cerebro actúa de forma diferente. E aínda que un esíxenos máis esforzo, tamén nos pode dar máis felicidade.
Cando aprendemos unha segunda lingua, hai que facer un gran esforzo para dominar todos os parámetros: fonéticos, morfosintácticos, léxicos… a linguaxe reflexionamos. E isto, a miúdo, pódenos dar un coñecemento máis profundo do que pode ter quen naceu.
É unha viaxe fantástica si fixámonos nos procesos dun mesmo: que, cando, como o facemos, por que e con quen o facemos… Lembran vostedes a primeira vez que falaban da lingua materna e unha palabra en eúscaro substituíu de forma natural ao castelán?
Si pensamos ben, os euskaldunberris temos máis liberdade para utilizar o eúscaro como plastilina. Non estamos asociados a ningún dialecto nin á forma popular. No camiño collemos o que nos gusta e incorporámolo ao noso patrimonio. Imos creando noso propio idiolecto favorito.
Pero, Sonia, non fagas trampas. Recoñeza que vostede tamén pasou anos con sentimentos estraños… Si, e quizais por iso escribín isto. Un percorrido apaixonante é o que a lingua fai en nós. Fíxache. Do mesmo xeito que no sexo, desfacerse dos complexos é a única forma de gozar de verdade. E tamén lles vou a recoñecer outra cousa: no caserío da familia política aínda sinto algunha vez o camiño Kutsidazu bidea, como o faría no libro Ixabel. E non pasa nada.
A euskaldunberría é o meu tesouro. Moi apreciado. Querida por todo o que me dá e dáme o camiño, pero non polo esforzo que supón. Ninguén merece por iso un extra. Non é un traballo que se fai convencido e a gusto. E, como todos sabemos, se algo é realmente difícil, iso é ser vasco, vivir en eúscaro, poder utilizar a nosa lingua con naturalidade en todos os ámbitos. A verdade é innegable: no fondo, novo ou vello, todos somos vascos e todos estamos no mesmo lado da trincheira.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]
O pasado mércores, a Facultade de Educación de Leioa estaba cargada de estudantes, xa que viña Samantha Hudson. É un artista, cantante e influencer transgénero mallorquino nado en 1999. A estrela dos encontros Kantatzen Herria contaba cunha fileira interminable de selfies e... [+]
Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]
Hay coincidencias sorprendentes na vida. Cantos espectadores poderían reunirse no Teatro Arriaga? Cantos aseos hai en cada planta? Que probabilidades hai de que dúas mulleres guipuscoanas coincidan no mesmo instante e lugar, despois de 35 anos sen verse?
Así atopei a Itziar... [+]
Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]
Vivimos tempos curiosos e realmente vivimos. Son tempos nos que se di que a educación está en crise e, polo menos, á vista de todos, a bolita ten xa 2.361 anos.
Non fora da academia de Platón, o seu querido mestre Aristóteles, para erixir un liceo. Un Liceo, evidentemente,... [+]
Hai unhas semanas, na rúa Deputación, no centro de Vitoria-Gasteiz, dous homes arroxaron a unha persoa sen fogar desde o pequeno rellano da escaleira que daba ao exterior do local onde durmía. Non só o derrubaron, senón que inmediatamente colocaron ante a lonxa unha varanda... [+]
Recentemente abriuse o plan de ordenación urbanística exipcio para o territorio de Gaza. Un debuxo recolle as rúas, edificios e imaxinarios do futuro, sobre unha realidade que aínda cheira a metralla e a artefactos explosivos. Proposta urbanística, utilizada como outro... [+]
Tanto feministas como ecoloxistas vimos a oportunidade de pór a vida no centro da pandemia de Covid-19. Non eramos uns idiotas, sabiamos que os poderosos e moitos cidadáns estarían encantados de volver á normalidade de sempre. Especialmente, os que pasaron un confinamento... [+]
O último informe do Instituto Vasco de Estatística, Eustat, destaca que aumentou a sensación de inseguridade cidadá. En Gurea, en Trapagaran, Seguridade xa, algúns veciños chamaron a manifestarse contra os delincuentes.
Dous foron as razóns que levaron a esa sensación... [+]
Hai vivendas que están subscritas a portais de venda porque queren comprar unha casa. De cando en vez fan citas para ver as casas, e estou seguro de que o vendedor sabe que esas persoas non comprarán a casa, non polo que atopan na visita, senón polo que non teñen... [+]
Arthur Clark escribiu en 1953 a novela distópica O fin da infancia: unha descrición dunha sociedade que deixou de xogar. E non é o momento de xogar especialmente a infancia? O momento de xogar, de sorprender, de ver e de facer preguntas vivas. O momento de deixar o espazo... [+]