Parece que sempre temos que empezar por cero, non fixemos nada, nin aprendemos nada dos acertos e erros que se cometeron ao longo dos anos para chegar a vivir en eúscaro. Non hai seguimento, non hai indicadores de mellora, hai que ter en conta que no que se fai habitualmente trátase de facer algo, aínda que non haxa un cambio positivo suficiente. Dá igual que, a pesar de traballar 20 anos co mesmo programa, o uso do eúscaro na hostalaría e o comercio sexa máis baixo que nunca na cidade, e mesmo que o inglés tome parte no eúscaro; ninguén se atreve a cambiar radicalmente a iniciativa ou a iniciar o camiño da execución da normativa. Mantéñase, porque acertaremos a vender como mostra do que fai o noso Goberno a favor do uso do eúscaro; ademais, hoxe en día ninguén nos virá a pedir contas.
"Voulles a dicir que tamén é cuestión de dignidade e dereitos saír desa situación a única que está excluída e minorada das dúas comunidades lingüísticas"
Fai 25-30 anos, era habitual que na programación cultural dos barrios tivesen pouco espazo as creacións en eúscaro; os euskaltzales tiñamos que programar pola nosa conta as actuacións en eúscaro fóra da programación oficial. Co paso dos anos, con todo, démonos conta de que non procedía, porque si se trataba da mesma maneira nos impostos, sexan castellanoparlantes ou euskaldunes, nos servizos municipais ofertados tamén o necesitaba. E conseguimos que a cultura en eúscaro tamén teña cabida nas programacións oficiais, e que cada ano fose máis ampla. Pero a programación en eúscaro non fixo cume, e volve baixar a pendente. Por exemplo, no prestixioso programa anual de espectáculos de teatro e danza, 19 das 39 creacións ofreceranse en castelán e só tres en eúscaro. Tamén na casa de cultura do noso barrio, a programación en eúscaro adoita ter a miúdo a algún grupo euskaltzale do mesmo.
E responderanme que é bo organizarme fronte á exclusión e que o fagamos nós. Por suposto, estou de acordo. Tamén lles direi que tamén é cuestión de dignidade e dereitos saír desa situación a única que está excluída e minorada das dúas comunidades lingüísticas, e que, nese sentido, as institucións que din ser de todos teñen a obrigación de ofrecer aos vascos, polo menos, servizos similares aos castellanoparlantes. Por iso, non é de recibo que un responsable político decida, no ano 2022, que nun programa cultural só o 7,7% da oferta sexa en eúscaro.
Son cousas de San Sebastián, pero estes cambios tenos que subir na maioría dos recunchos de Euskal Herria.