Os cans poden ser, por suposto, os mellores amigos do ser humano, os gatos, os periquitos, mesmo nalgúns casos outros seres humanos. No meu caso, sen dúbida, os libros. Sempre están dispostos a axudarche, non abandónanche nunca, non pídenche moitas cousas a cambio, só quitarche o po de cando en vez. Os libros son, a miúdo, a verdadeira compañía nobre. E, “amigos, poucos e bos”, como non me ocorre con outros seres humanos, cos libros si, cos libros podo practicar tranquilamente o abuso, o desmesurado. Non son a única.

Lembraredes a Alejandro Magno, de Alejandro Macedonia, ou só a Alejandro, que na súa cabeza naceu a idea de crear unha biblioteca universal. Cóntanos Irene Vallejo, de forma graciosa, no seu libro Infinitua ihi, dedicado precisamente á invención dos libros. O soño era crear unha biblioteca absoluta e perfecta, unha colección que abarcase todas as obras de todos os autores desde o principio dos tempos. Alejandro dedicouse a conquistar o mundo, un mundo que naquela época coñecía un grego, pero percorreu as rutas africanas e asiáticas cun exemplar da Ilíada. En palabras de Vallejo, reunir todos os libros existentes é outra forma de apropiarse do mundo, “de forma simbólica, mental, pacífica”. Así arrincou a Gran Biblioteca de Alexandría.

Non poucas persoas saltan da recompilación de libros á recompilación doutras moitas cousas. Miguel Sánchez Ostiz, por exemplo, explica en Viaxe ao redor do meu cuarto, onde realiza un inventario de libros, obxectos, recordos acumulados ao longo de toda unha vida. O exercicio pode ser arriscado, con todo, porque toda paixón limita co caos, dicía Walter Benjamin, e o caos da colección cos límites dos recordos. Porque a renovación do mundo antigo é, segundo Benjamin, o desexo máis profundo do coleccionista.