Existe a violencia obstétrica?
Claro, non teño ningunha dúbida.

Que é?
A violencia obstétrica é toda práctica ou comportamento violento das mulleres durante o embarazo, parto ou puerperio, por acción ou omisión. Estas prácticas, sexan conscientes ou non, vulneran os dereitos das mulleres. A violencia obstétrica maniféstase fundamentalmente no machismo e o paternalismo implantado na sociedade en xeral e no medicamento en particular. Historicamente as emocións e vivencias das mulleres foron menosprezadas en obstetricia, infantilizadas e vulnerando o seu dereito á toma de decisións. En consecuencia, continuouse co intervencionismo forzado e as prácticas innecesarias ou discriminadas, provocando frecuentemente a violencia física e emocional.

As e os profesionais sanitarios tamén sodes vítimas da violencia obstétrica?Tamén a
violencia obstétrica é violencia institucional e, en consecuencia, as e os profesionais sanitarios tamén somos vítimas do sistema que permite a súa aparición. A escaseza de persoal para atender adecuadamente, a imposibilidade de ofrecer a protección personalizada que se coñece como one-to-one e que necesitan as mulleres, a falta de tempo nas consultas, a falta de espazos e camas dignas ou a carga de traballo asistencial son, entre outras, as consecuencias indirectas da violencia obstétrica.

Pola contra, a Asemblea Xeral do Consello de Colexios Oficiais de Médicos declarou no verán a súa oposición ao uso do termo “violencia obstétrica”.O feito de non nomear a
violencia obstétrica polo seu nome, como adoita ocorrer en medicamento, só provoca un atraso no diagnóstico e no tratamento.

Varios profesionais mostráronse en contra desta decisión. Traballa polas entrañas do sistema para eliminar a violencia obstétrica. Que é o máis difícil de loitar?
Sen dúbida, como obstetra, o máis difícil foi abrir os ollos e recoñecer a existencia da violencia obstétrica. Ao principio quería pór un vendaje na cara e buscaba escusas ou tentaba remarcar cousas que faciamos ben. Pero unha vez quitado o vendaje non hai volta atrás. A violencia está aí, e desde entón hei visto que está presente no noso día a día.

O primeiro paso para erradicar este tipo de violencia contra as mulleres é a súa aceptación por parte do persoal da sanidade pública. Por que segue a tendencia a porse á defensiva?
Porque nos formamos nun sistema que somos moitos “heroes” ou “salvadores”. Non hai máis que ver o trato que recibimos os profesionais sanitarios na primeira onda de COVID-19. Cando ponche esa tarefa e logo denúncianche por facer algo mal, ademais coa palabra violencia, podes sentirche agredido e doído. Sobre todo porque, como digo, son moitas as prácticas herdadas e inconscientes.

Coa escusa da pandemia vulneráronse moitos dereitos nos embarazos e nos partos. Como o viviches? Cando un sistema
sanitario saturado está cheo de mala infraestrutura e dúbidas científicas, é o escenario perfecto para a vulneración de dereitos. Todo vale polo medo á incerteza. Neste contexto, moitos dos que traballamos por un parto respectado denunciamos o que non se facía correctamente. E recordo con orgullo que fixemos un bo traballo nos centros de Cataluña, por exemplo, posibilitando a entrada de parellas no parto, sen romper nunca o binomio nai-bebé; non cambiamos os protocolos de indución ou cesárea electiva, aumentamos a taxa de lactación materna e promocionamos as altas anticipadas, realizando visitas ás matronas.

Moitas mulleres que sufriron violencia obstétrica deciden logo dar a luz no seu fogar. Que che parece?
Si fano as matronas formadas e acreditadas para iso, está demostrado que o parto en casa é seguro e que satisfai mellor a experiencia da muller en moitos casos.

Até que punto a sanidade pública debería garantir o parto no fogar?Non coñezo as físgoas para facelo posible
tanto política como economicamente, pero se é factible para o sistema, sen dúbida debería ser unha oportunidade. Outros países garanten esta posibilidade e hai evidencia plurianual de que nos partos de baixo risco a alternativa é moi boa.

Cal é o principal reto das institucións públicas en relación ao parto respectado?Por unha banda
, as institucións públicas deben fomentar a formación dos profesionais non só no ámbito científico e técnico, senón tamén emocionalmente e psicoloxicamente. Ademais, é necesario crear espazos de traballo compatibles con estas necesidades. E, por suposto, necesitamos recursos para que a atención sexa á medida de cada muller. Necesitamos profesionais sensibilizados e formatos. Só cando a muller elixa as circunstancias do seu parto poderemos garantir o parto respectado.