Como todos os días, cun peite impregnado baixo a billa ordenou os poucas cabelos que quedan. Despois vístese de dentadura. Mira con orgullo o que aparece no espello e pensa no seu propio colco: “Es un home autónomo de 94 anos e segue sendo valioso para a sociedade”.

75 metros desde a fachada até a panadaría. As próteses de xeonllo deberán realizar un esforzo titanico. Suxeita firmemente o andador e márchase alí. Ao seu paso polo paso da cebra descobre que foi visto pola filla dun antigo compañeiro da empresa. A muller míralle con pena e pensa no seu propio golpe: “Que foi este home e fíxache como deixou o paso do tempo; o pobre ancián non ten outra tarefa que ir comprar o xornal, e para iso tamén hai bastante comeria”.

Chegou ben. Moita xente espera en fila que se prolonga até a rúa. Ben. Como se esperaba. De feito, adoita ter tempo para recuperar o amorne indo á hora punta. Grazas a iso, hoxe tamén conseguiu respirar unha vez e lanzar toda a demanda de forma continua: “Bos días. A metade dun pequeno, por favor”. O dependente míralle con responsabilidade e pensa no seu propio golpe: “Hai tempo que non compra pan grande nin doce, adelgazouse bastante e parece só e decaído”.

A volta a casa non foi lenta. Case botou tripas na costa arriba. O reto de subir as dúas patas do portal tamén é regular, pero ao final chegou á altura da fechadura da casa. Dúas voltas á chave. Primeiro introduce o taca e despois el. A partir do corredor descobre que deixou a radio acesa e óuvese a voz do locutor: “…pronto empezarán a pór a terceira dose de vacina ás persoas máis vulnerables...”.

Un dos fluorescentes da cociña queimouse, pero cheira ben a pescada da cazuela. Deixa o pan na cesta e a partir de abril saca do armario a botella de J&B que cada domingo coloca sobre a mesa. Para a súa señora, o café de sobremesa non era, ao parecer, unha categoría suficiente para redondear as comidas dos días festivos; daba o final oficial aos atracones cun tirrinttinttin. Nostalxia acordouse con aqueles ollos azuis que sentaban fronte a el.

Desde que a avoa non está bebe o whisky na súa honra cada domingo, pero o avó non pode pensar o que a avoa pensaba para o seu propio golpe. O meu avó quere que a avoa estea presente cando se saca a botella, pero eu penso que o rito fai máis presente ao avó viúvo que a avoa. Creo que o avó, ademais de botar de menos á avoa, bota de menos á persoa que era para a muller. Fáltalle a mirada da súa avoa, fáltalle o que ela vía.

“Deime conta de que non era para os demais o que pensaba para min mesmo”, lin unha vez. Quizá, ademais do que somos para un mesmo, tamén somos para os demais. Aínda que poden existir uns e outros límites. Quizais as miradas constrúannos. Home valioso, ancián pobre, comprador triste, persoa vulnerable, avó viúvo. Todos son iguais. Ou ningún.

Cada vez que a miña avoa enchía o bosque miráballe de lado e pensaba para min colco: “Festazale Rebelde”. A resposta case invisible á volta da miña avoa gustábame. Ben sabía que a miña avoa non son nada tirrinttintorera, pero unha vez que empecei téñoo ben, e é verdade que para redondear a comida o café require algo por detrás. Como di un amigo: o curtido de chocolate da sobremesa é tan necesario como o punto final da frase.