Que facemos cos nosos privilexios?
Cony Carranza Castro, pobo educador feminista e antiracista da Asociación Mundial de Mulleres e Babel, dinamiza talleres sobre privilexios e opresión co obxectivo principal de entender en que consiste o privilexio branco. Cando participei nun taller propio deime conta de que moitos dos participantes brancos presentaron como opresión os malestares que vivimos. Grazas á socióloga Sara Lafuente Funes aprendín a recoñecer a diferenza entre malestar e inxustiza, que ás veces pode ser borrosa, porque a fonte de ambos é estrutural (é dicir, o sistema no que vivimos). Por exemplo, eu no taller falei da maternidade sen grandes redes de protección, pero logo deime conta de que é unha gran frivolidade, sabendo que a Lei Estranxeira obriga aos inmigrantes que son pais a vivir afastados dos seus fillos durante moitos anos.
Entón, que é a opresión? Carranza penétrase na definición da activista estadounidense Peggy McIntosh: “A exclusión sistemática da participación plena e igualitaria na sociedade”. Está claro que esa non é a miña realidade, pero si a de moitas mulleres inmigrantes. E o privilexio? “A mochila invisible que herdamos”. McIntosh enumera nun artigo 26 privilexios que, por ser branco, levan nesa mochila, como facer compras sen sufrir persecución por parte dos traballadores de seguridade, ou que cando acende a televisión, os amigos da súa raza aparezan por milleiros.
Os primeiros pasos poden ser xestos de desnaturalización ou desmecanización; cando eu realizo viaxes internacionais, recordo que podo facelo sen preocupacións porque teño pel branca e pasaporte europeo. Pero, que facer cos privilexios que identificamos e aceptado? Bego Oleaga Erdoiza propón a insumisión en ARGIA: “[COVID19] Insumisión á terceira vacinación, que recibimos dúas dose, ata que a vacinación chegue aos habitantes dos países empobrecidos”. Tamén se realizaron proxectos como “Non me vou sen muller” para pedir aos homes que se planten en mesas redondas, entrega de premios, etc. Volvendo ao primeiro exemplo, eu decidín renunciar ao turismo internacional, porque entendín que o dereito non universal é un privilexio.
Outro paso pode ser silenciar, escoitar, traballar as nosas resistencias e responsabilizarse cando os oprimidos interpélannos aos privilexiados. Nestes tempos nos que o concepto de aliado está en bogas, debemos ser autocríticos e aprender a recoñecer en nós os procesos maliciosos que identificamos nos demais (no meu caso, nos homes que traballan nas novas masculinidades). Por exemplo, por ser branco emprendedor contra o racismo, teño máis posibilidades de aparecer nos medios que os racistas, de participar en congresos remunerados, de recibir encomios, etc. Así, nos últimos anos estou a cumprir o compromiso de dicir “Non vou sen persoas racializadas”.
A verdade é que traballamos máis os procesos de empoderamiento que os pasos para a expropiación. Tentemos esixir ao noso compañeiro o que lle pedimos. Anímolles a ler as reflexións e preguntas de Jokin Azpiazu e Leticia Urretabizkaia (nos ámbitos das masculinidades e do antiracismo, respectivamente). A empatía e a humildade poden ser a materia prima para construír pontes, para que sexamos cada vez máis capaces cando temos que avanzar e retroceder.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]
Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.
Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]
Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]