argia.eus
INPRIMATU
Lian Monserrate, Murais Lian
“A grafitis é unha das poucas fortalezas que se mantén activa fronte ao capitalismo”
  • Autodidacta, crítica e nada conformista. A pesar de non ter diñeiro para comprar o material, nunca foi un problema. As paredes brancas das cidades grises son gratuítas e un escaparate ideal para a difusión de mensaxes. O spray na man toma conciencia do espazo público e enfróntase aos estereotipos establecidos, debuxando mulleres fóra de norma e realidades silenciadas. Coñecida como Murais Lian, Lian Monserrat (EE.UU., 1981) permitiunos coñecela máis.
Leire Regadas @leireregadas 2021eko azaroaren 08a
“Emakume ez-konbentzionalak irudikatu nahi ditut, beraien burua identifikatzeko espazioak aurki ditzaten”.(Argazkia: Hodei Torres)

Como empezou no mundo da arte rueiro? Lembras o teu primeiro traballo?
O meu primeiro mural fíxeno en dous anacos de madeira de contrachapado extraída dun cubo de lixo de Boston, cando era adolescente. Cando era pequeno o diñeiro era escaso e a miña relación cos meus pais era complicada. Pintaba a rebelión como acción. Ao pouco tempo mudeime a Barcelona. Sempre con pouco diñeiro. Os lenzos e os materiais de belas artes nunca estiveron dispoñibles para min, pero si as paredes. A finais da década dos 90, naquela Barcelona, na que o desprezo pola propiedade privada estaba a crecer, atopeime fronte a fronte a infinita subministración de paredes brancas.

Todas as paredes brancas das rúas ao teu alcance, o muralismo é unha reivindicación para recuperar o espazo público?A
sociedade adoita centrarse nos posibles danos que pode causar a grafitis. A miña pregunta é: por que non falamos do dano que provocan as imaxes repetitivas de corpos aparentemente perfectos que nos bombardean a través dos anuncios no espazo público? Para min isto é moito máis importante para o debate. Os artistas rueiros non son os únicos que utilizan o espazo público, senón tamén publicistas, empresas, políticos e cidadáns. Entón, de quen son as rúas? Son neutros?

Hai diferenzas entre grafitería e muralismo?
Pintar paredes é tan vello como o Neolítico e tan contemporáneo como un prestixioso street artist con marca propia. Hoxe todo se capitaliza. Pero a grafitis, a diferenza do muralismo, é unha das poucas fortalezas que mantén activa fronte ao capitalismo. Neste sentido, a sociedade non os acepta da mesma maneira, porque un ocupa o espazo público e no outro se capitaliza o espazo público. No meu caso, tomo politicamente o espazo público, pero tamén o fago por encargo nalgúns traballos, sempre que estou de acordo coa idea e os valores.

Fotografía: Hodei Torres

Os murais poden ser unha ferramenta de comunicación de mensaxes. Cal é o teu obxectivo? Como
street artist e como muller, quero imaxinar a mulleres non convencionais para que atopen espazos para identificarse. Exemplo diso é o mural da Guerra Civil española que pintei na Praza de Bilbao, unha petición veciñal cando se reformou o edificio, xa que se borraba o anterior mural. Tomei a mesma foto da Guerra Civil que había antes e a modernizé, engadindo suxeitos que non eran homes brancos. Tamén quero reflectir outras realidades, como as migrantes ou as presas. Teño unha estreita relación cos movementos sociais, xa sei que a través dos murais non vou cambiar a realidade, pero poño así o meu granito de area.

Que dirías que é o poder do muralismo?Esta
expresión artística converteuse nunha alternativa para recuperar os espazos grises das cidades e crear vínculos entre os seus habitantes, fortalecendo a súa identidade social. As paredes teñen unha gran capacidade de comunicación co pobo.

Con esta capacidade de comunicación co pobo, os murais convídannos a romper co ritmo rápido da nosa vida?A
parte máis bonita da arte rueiro é que non tes que pagar, e que che podes pillar por sorpresa rompendo coa túa rutina. Cun pouco de sorte, a persoa que se atope con ela deixará de mirar por un momento o móbil, rompendo o seu ritmo de vida rápido, abrindo un espazo para a reflexión.

Deixou a súa pegada en diferentes recunchos e edificios. Que traballo destacarías?
Estou moi orgulloso do mural que fixen no gaztetxe de Leitza, é sen dúbida o que máis me gusta. Propuxéronme algunhas palabras crave: auzolan, autogestión, solidariedade... O resultado foi unha muller anciá que está trenzando o pelo de cores.

Que é o que quixo reflectir nese mural?Pódese
entender como unha mestura entre o vello e o novo, o tradicional e o vangardista. Pero pode ir máis aló e interpretar que a señora é un pobo, e que hai ideas -xuntas– que se unen para facer unha cousa fermosa e forte -a txirikorda-. A señora do Mural leva un anel co símbolo de Alde Ondo como xesto de que antes de que o edificio fose un cuartel e de que se puxese de manifesto a loita contra a ocupación de terras por parte dos vascos.

E ese mural tamén ten gardada unha historia persoal… A muller que aparece
na imaxe é moi importante para min. A miña nai biolóxica está morta e desde que cheguei a Cataluña considéroa a miña nai. É unha persoa loitadora que me ensinou moito sobre a vida. O ano anterior leveino a ver o mural. O trato recibido foi impresionante. Todo o pobo serviu para sacar a alfombra vermella. Fixérono sentir como en casa… Foi un momento moi bonito para nós.

Cando Paret fala “nacín en
Estados Unidos, pero non me gustaba nada a cultura, nin a división de xénero binaria. Reuninme un dólar e cheguei a Barcelona. Vivín alí durante case dúas décadas, por iso digo que son catalán. Pintar na rúa é unha simple adrenalina, un reto a superar. É unha gran responsabilidade, pero, non sei por que, é o que máis me gusta do mundo. Son unha persoa tímida, chea de contradicións, pero ao atopar a parede de antemán convértome nunha persoa segura e apoderada”.