As vellas turbulentas do pobo facíannos un repaso desde abaixo coa mirada: Estabamos “ben”, ben peiteados, os zapatos estaban ben rozados… Eran miradas malas para o control social, para colocar cada un no seu sitio e pór unha etiqueta a cada un. Ben/mal, aceptación/desdén, sorriso/ceño. Os coidadores da moral, convertidos en censores e inquisicións, sempre dispostos a abrir a murmuración. Superioridade moral.

As miradas que nos lanzaban eran de media disimulo. Aínda que nós sabiamos perfectamente que padeciamos un xuízo rigoroso e desapiadado. Eles eran donos da verdade moral, situábanse por encima dos demais.

Eu diría que eses anciáns clasistas e coidadores da moral están a desaparecer co tempo, ou quizais as sentenzas que se fixeron perderon a importancia. Pero conseguiron a substitución: máis novo, máis culto, que mira como dicindo “eu xa sei, ti non”, que non escoita as razóns dos demais. Mira sempre por encima, clasifica aos demais con superioridade moral, o nariz máis arriba. Os modernos, supostamente, pero como autorreguladores.