argia.eus
INPRIMATU
Uxue Razquin Olazaran. Edit. Erein
“Nalgúns momentos teño ganas de dicilo: ouza, tranquilo, eu estou para axudarme”
  • Uxue Razquin (Pamplona, 1992), a nova editora da editorial Erein, fala como o que está a descubrir un mundo novo. “Sempre ten un libro na man” no seu perfil de Twitter, e así é desde pequeno. Pero agora está a coñecer todo o camiño que segue o libro antes de chegar a mans de ninguén. En definitiva, para esta entrevista, só leva un mes como editor.
Ander Perez @ander_prz 2021eko uztailaren 08a
"Eskuizkribu asko iristen dira oso denbora murritzean, eta hori kudeatzea oso zaila da. Bat irakurtzen hasten naizenerako beste hiru dauzkat postan". (Argazkia: Josu Santesteban)

Como vai a adaptación?
Estou contenta, pero nerviosa, pola carga de traballo. O equipo de sementa axudoume moito, non estou só, son editor, pero teño ao meu lado persoal doutros departamentos. Eu non coñezo moi ben todo o sector do libro. Coñezo o produto, pero non coñecía todo o proceso que se fai até chegar á libraría. O meu traballo consiste en ler os manuscritos e decidir si serven ou non e relacionarse cos escritores, pero tamén teño que saber cales son os outros pasos, e estou a aprender moito.

Atopaches o que esperabas?
Tiña un oficio moi romántico. De pequena dicíalle á miña nai que quería ser editor, sen saber ben que era. Imaxinaba un sofá, chegaba os libros e lía moito. Pero moitos manuscritos chegan nun tempo moi reducido, e iso é moi difícil de xestionar. Para cando empezo a ler un teño outro tres no correo. Eu quero ler ben, ver en que falla un libro ou como podo axudar a un escritor. E iso esixe coñecer todo o mundo: parece que estás metido nunha habitación e que non falas con ninguén, pero si que sabes cando vai á imprenta, como fixeron a pel... Hai moitas portas abertas, e teño que aprender a xestionalo.

Hai sitio para todo o que vos chegue?
Non. Eu vivín fóra, e estiven un pouco desconectado da literatura vasca, como está, que se consome. Vexo que se publican moitos libros e que os lectores non temos tempo para seguir ese ritmo. Hai moito e non podemos metelo todo. E a negativa é moi difícil.

Para un afeccionado á literatura, é o mellor traballo do editor?
Agora dígolle que si, pero dentro dun ano... [rindo]. Creo que se sofre moito. Non cos escritores, eh! Iso é moi bonito, fas relacións, coñeces á xente... Pero eu, por exemplo, sufro con dicir que non; ao final, un escritor deulle algo que é moi íntimo para el, e vostede le, e segundo os seus criterios di: “Pois non”. Cústame iso, pero é aínda máis acedo obter a resposta. Ás veces non o entenden, e parece que o editor é o antagonista do escritor. E é o contrario, o editor debe axudar ao escritor ao longo da súa carreira para que a obra sexa o mellor posible. Nalgúns momentos teño ganas de contestalo: ouza, tranquilo, eu estou para axudarme.

Que é para o editor o escritor?
É de todo. É un compañeiro que está a traballar con el facendo un produto. A escritura é algo moi individual, pero o editor ten que axudar, ás veces tamén é unha especie de coach. Supoñamos que o escritor está atrancado, que non sabe como facer un parágrafo ou como terminar o libro. Correspóndelle ao editor estar aí, axudando.

Fotografía: Josu Santesteban

Pero ten que estar disposto a enfadarse cos escritores que ama?
Aínda non me deu tempo [rindo], pero si. Cada un ten os seus motivos, porque ao final o que quere é que ese libro estea ben, gústelle ou non. E ás veces, para chegar a ela, prodúcense enfados. Pero isto ocorre en calquera relación.

O editor ten que ser escritor?
Non ten por que, pero diría que a maioría dos editores escriben. Eu sempre escribín, desde pequeno, pero non publiquei nada, os papeis están no caixón. Creo que tes que escribir algo, porque coñeces mellor os procesos dun escritor. Non é imprescindible, pero axuda. É necesario lelo, dáche moitas pistas.

Cambiouche a forma de ler?
Si e non. Antes tamén facía lecturas moi analíticas. Ás veces tamén busco as erratas nas lecturas pracenteiras, etc., si teño un pouco de obsesión. Pero gocei da simple lectura dunha historia, do esquecemento do outro. Agora, nunha primeira lectura son moi analítica e busco erros ou lagoas. Pero gústame ler nunha segunda lectura, que teño esas cousas subliñadas, coma se fose un lector.

Fala da literatura nas redes sociais con frecuencia. Que lugar ocupa a literatura neste campo?
Creo que ten sitio. Eu vivo con naturalidade, gústame algo e subo ás redes sociais. Como facemos coas paisaxes: estamos aquí, subimos a esta montaña, aí tes a foto. Así o vexo, estou a ler este libro, gústame e recoméndovos.

Ultimamente sodes moitos os mozos editores vascos.
Son ciclos e era unha necesidade. Pasou en Erein, en Igela, en Txalaparta... Houbo cambios e os mozos tomamos a testemuña. Era necesario, pero veu dunha maneira moi natural, as editoriais han visto que o mundo está a cambiar en todos os ámbitos e que na literatura fai falta xente nova. Vin unha actitude moi aberta e natural.

E sodes moitos os navarros. É casualidade?
Teño a sensación de que Navarra sempre foi o centro dun movemento, sobre todo na cultura, e non só na literatura. Sempre vin á mocidade disposta a facer cousas.

De maior quero ser editor “Desde pequeno
a miña nai regaloume libros e sabía que quería facer algo cos libros. Dicíalle á miña nai que quería ser editor. Quería ler, descubrir aos autores, facer un camiño con eles. Pero para iso non se aprende, non hai unha carreira, e é difícil entrar nese mundo. Non hai oferta de Infojobs: 'Necesitamos un editor'. Estiven en Barcelona vendendo libros na FNAC e estaba en contacto cos libros. Tiña iso na cabeza, pero era un soño. Escribía para Berria e Deia, e reportaxes de mulleres científicas para a Cátedra de Cultura Científica da UPV. Cando volvín a Pamplona chamáronme de Erein e dixéronme que vira o meu nome nas redes sociais. Ofrecéronme traballo e dixen que si, sen pensalo dúas veces".