En Euskadi existe unha lei (creo que a de 2016) que impón a todos os concellos da CAPV a obrigación de realizar unha Avaliación de Impacto Lingüístico ao abordar un novo proxecto. Pola súa banda, un decreto que desenvolve esta lei di textualmente: “Os municipios deberán realizar unha avaliación do impacto lingüístico dos plans e proxectos que a continuación se relacionan, así como das súas modificacións substanciais que afecten o uso do eúscaro”. Entre estes plans e proxectos a avaliar atópanse, por suposto, os proxectos turísticos.

En Navarra non existe tal lei, polo que non se avaliará a incidencia lingüística do proxecto Aroztegia, que duplicará á poboación de Lekaroz, e mesmo en todo o Baztán. E tampouco fai falta, porque todos sabemos que o impacto será triturador (para o eúscaro, por suposto).

Non é fácil de entender. O PNV quere apoiar os usos lingüísticos dos pobos pequenos (na CAV), pero Geroa Bai (en Navarra) non ve a necesidade de utilizar este tipo de criterios. Por que? O PNV é máis socio-verde que o Futuro que se considera como tal? Para o PNV, Navarra e Iparralde son só un “patio traseiro” no que calquera cousa é libre para que as elites da metrópoli vasca descansen. Mentres tanto, os de Etchebest Etxalde, en prensa o 3 de maio: “Un mundo millonario que nós descoñecemos chegou ao País Vasco Norte. Teñen moito diñeiro e, pola contra, os autóctonos non teñen máis beneficios e non poden quedar aquí”. Ese é o único modelo posible de desenvolvemento no Baztan?

En balde son eses termos tan elegantes que tanto gustan aos políticos para o marivista (“a ordenación do territorio”, “o desenvolvemento sostible”, “o equilibrio entre as rexións”, “a autonomía municipal”…). Unha vez máis se puxo de manifesto que Navarra é un casarío que dirixe unha elite económica desde Pamplona. O único “cambio” é que agora outros conseguiron meter o nariz nun recinto que antes era exclusivo de UPN e PSN.

Alguén tería que organizar autobuses para que os posibles compradores das novas casas veñan ver de primeira man as lamias que lles barroará a sala da casa e os basajaunes que lles servirán café con leite, a ver si coinciden coa imaxe pintada por Dores Redondo.