Segundo o plan Suspertu, o Goberno de Navarra presentará 125 proxectos a fondos europeos por un importe de 3.419 millóns de euros. Segundo un estudo da UPNA, Navarra podería recibir entre 417 millóns de euros e 1.000 millóns de euros destes fondos.
O cambio climático, a transición enerxética, a dixitalización, a reactivación económica, a vertebración territorial... todo iso é a base do plan, “guiado polo sector público”, pero que xa está a dar un gran espazo á Confederación Empresarial de Navarra (CEN) no asesoramento de proxectos.
É difícil crer que este plan teña que sentar as bases dun mundo sostible, sobre todo porque até agora só elóxiase o sistema que trouxo o desastre climático, sen facer a máis mínima crítica. Pola contra, na presentación do Plan Suspertu, a presidenta María Chivite pon como exemplo os esforzos e plans de estímulo económico que se realizaron en Navarra nos últimos 60 anos. É dicir, “antes fixémolo ben e agora ímolo a facer”. Entón, como chegamos ao desastre actual?
Por exemplo, destinaranse 817 millóns de euros á cohesión territorial, pero dentro deles atópanse o TAV ou Canle de Navarra –vinculado ao Pantano de Itoiz–, proxectos vellos, destrutivos e pouco relacionados coa sustentabilidade.
Outro ámbito é a sustentabilidade e a enerxía renovable, aos que se destinarán 593 millóns de euros, nos que o coche eléctrico, os parques enerxéticos –o sol e a eólica– e a alimentación sostible son tres dos principais ámbitos. Pero en ningún lugar dise que a redución do número de coches é necesaria para consumir menos enerxía, que é imposible que haxa un número igual ou superior ao actual, pero eléctrico. Ou a alimentación sostible si, pero aí está o proxecto da cabana vacacional de Caparroso, que se quere aumentar de 3.600 a 7.000 vacas –e a mesma empresa quere facer 20.000 en Soria–. Con todo, recentemente coñeceuse a intención do Goberno de Navarra de modificar a lei para evitar estes grandes cortellos.
A enerxía renovable é o 20% da enerxía que se consome actualmente en Navarra, quérese alcanzar o 50% para 2030, e para iso prevese a construción de decenas de parques de sol e enerxía eólica, volvendo causar importantes danos no ecosistema e a biodiversidade. Na lóxica do “crecemento sostible” até agora, a melodía do ex conselleiro de Desenvolvemento Económico Manu Ayerdi faise coñecida: “Si non é calquera cousa, pero é cuestión de vida ou morte [baixar a temperatura do planeta], teremos que estar preparados para asumir algún dano medioambiental”. Ayerdi viuse obrigado a abandonar o Goberno polo caso Davalor, pero os plans que fixo até agora saíron da súa consellería.
Sucede o mesmo no ámbito dixital. O plan ten uns obxectivos beneficiosos, como a redución da fenda dixital ou a educación dixital, pero nel recoñécese que un dos seus alicerces é impulsar a revolución dixital 5G, que necesita de grandes cantidades de enerxía e materiais. En case todas as consellerías prevense decenas de millóns de euros para impulsar once proxectos dixitais.
Unha choiva de diñeiro que traerá un novo impulso do capitalismo, vestido de verde e de belas palabras. Hai moito diñeiro, moitos proxectos e interesantes avances nalgunhas áreas, pero no fondo baséase nun maior crecemento económico, e nun mundo finito iso non é posible, disfraces, o modelo non é sostible.
(Este artigo forma parte da reportaxe O que deixaremos en débeda ás xeracións futuras)