Nin ahobizi, nin belarriprest, non participei no Euskaraldia deste ano. Somos euskaldunes porque en casa crecemos en eúscaro nunha contorna castellanizado. Nós non o eliximos, os pais se euskaldunizaron e así nos tocou. O eúscaro deunos moito, personalidade, cultura e visión propia para entender as cousas. Con todo, isto tivo as súas consecuencias: falamos en euskera sempre que puidemos e sufrimos os choques na nosa pel desde pequeno.

Como consecuencia da ampliación do coñecemento, ampliáronse as posibilidades de facelo en eúscaro e as últimas campañas de idiomas puxeron o acento no seu uso. Dando a entender que os euskaldunes temos a responsabilidade de utilizar o eúscaro. Pero as cousas non son tan fáciles.

O que estea en eúscaro fóra do seu circuíto habitual vivirá as dificultades para cumprir coa súa día a día e as situacións desagradables que lle xurdiron de maneira involuntaria. Os castellanohablantes conduciranlle regularmente os seus traumas, o das oposicións, o de quen di que vive no Goierri, etc.

Pero quen escoita os nosos? A principios da pandemia, o veciño que estaba comigo na rede de apoio dos veciños, díxome sen vergoña que para el o eúscaro non existe aquí. Como é posible vivir un á beira do outro e non vernos?

Quizá porque diriximos as nosas campañas a fascinar aos castellanoparlantes calamos as nosas dores e sempre queremos mostrarnos amables. Quen non saiba o que é vivir nunha lingua minorizada, con todo, dificilmente comprenderá as nosas sensacións e necesidades. É curioso que nun momento no que o feminismo, o LGTBI, o Black Lives Matter e outras opresiones estanse visibilizando e entrando na sociedade, os vascos sexamos conscientes do mudos que estamos.

Aquí non hai ninguén que se opoña ao eúscaro, porque o eúscaro é a lingua antiga e non sei de onde. Facemos campañas e enchemos as rúas cando vén Korrika, pero o eúscaro non ten utilidade na nosa realidade. Non hai ningunha formulación lingüística da Administración en toda a comarca. Aínda que na escola ensinamos ás novas táboas verbais e gramática, non lles damos ferramentas para coñecer o territorio, a cultura e a comunidade.

Sei que o Euskaraldia serve para fortalecer o eúscaro a algunhas persoas e alégrome diso. Pero eu estou cansado de reivindicar o eúscaro, aínda que saiba que non podemos vivir do todo en eúscaro, só gustaríame que se aceptasen tal e como somos.