A última entrevista de Martín Scorsese trouxo a controversia á gran pantalla da televisión. As películas dos super heroes de Marvel non son cine. Segundo o director americano, o que fan sentir os blockbustos está máis preto do que ofrecen os parques de atraccións que do cine de verdade. Explica: si o cine é unha forma artística concibida por autores individuais e orientada á revelación espiritual, as franquías de Marvel son a mercadoría adaptada e confirmada en base á investigación de mercado e a análise de audiencias. Velaquí a diferenza.
Lin a Eva Illouz, autora, e imaxineime cun suspiro de preguiza ante o debate de Scorsese. É certo que Illouze non escribe sobre cine. Con todo, axuda a pensar no debate sobre a arte con alma e a estandarización emocional dos mercados. Os argumentos que constrúen unha trincheira entre a alma e o mercado fan posible que se reflexione desde outro lugar.A
mirada de Illouze non se sitúa nun ou outro lado da división “almo versus mercado”. Pola contra, o que pon en cuestión é a propia construción desta división. O que hai que elixir da mirada de Illouze non é por que estamos: polo verdadeiro cine ou polo parque de atraccións.
A pregunta de Illouz é a metáfora que utilizamos para entender cada aspecto desta división e as relacións de poder que cada metáfora pon en marcha.A metáfora é a alma da revelación espiritual, ou a metáfora é a psique e as emocións asociadas a ela. É a imposición das xerarquías morais da alma o que se consegue con esa metáfora ou o que fai posible a explotación comercial da psique.
E esa posición crítica privilexiada permite ao lector dicir: non. Moitas grazas, pero non á necesidade de elixir entre a imposición moral e a explotación do mercado.Non, á propia distribución “almo ou mercado”.
Así podemos volver á carraca de Scorsese da man de Illouz. As películas dos súper heroes son o reflexo da nosa actual almo hipermoderna capitalista, a nosa psique contemporánea. Doutra banda , a alma… é a ferramenta para cuestionar a construción desta psique.