O Estado español detivo a principios de abril ao seu marido por axudar a morrer a María José Carrasco, que desde hai anos estaba na última fase da esclerose múltiple. Que opinas?

Ante todo quero expresar o meu agradecemento a María José e a Anxo por decidir facer público o seu caso. De feito, sabemos que hai máis casos deste tipo que quedan en segredo para garantir o dereito á intimidade. Así mesmo, de face a dar visibilidade e manter viva a reflexión a un problema que se mantén en segredo, a publicación dos casos contribuíu historicamente de forma notable.

A loita pola eutanasia comezou despois da morte da túa nai. En que cambiou a súa relación coa morte?

Cambiou por completo. Antes non podía falar da morte. Pero agora, gran parte da miña vida móvese ao redor da morte. Doume conta dese desenvolvemento, porque trato o tema con transparencia fóra da sociedade.

A morte segue sendo un tabú entre a xente?

Por suposto, a xente fala de enfermidades máis facilmente que de morte. É curioso, aínda se utilizan eufemismos. É imprescindible romper o tabaco. Na nosa asociación, por exemplo, utilizamos expresamente a palabra morte. Pero a moita xente que vén pedir información cústalle falar con transparencia da morte. E iso, tendo en conta que as cousas cambiaron: Segundo unha enquisa realizada por Metroscopia en febreiro de 2017, o 90% dos mozos menores de 35 anos declárase a favor dunha morte digna.

Até que punto o Documento de Vontades Anticipadas (DOP) é un paso importante na legalización da eutanasia?

Sen dúbida, o ABD foi imprescindible para romper o tabú ao que nos referimos e desenvolver con naturalidade o debate da morte. A través deste documento, os individuos poden deixar escritas as indicacións das intervencións e tratamentos que lles gustaría recibir si unha enfermidade non lles permitise concretar a súa decisión. Con todo, hai que dicir que, a pesar de que foi un paso importante, a desinformación segue sendo desgraciadamente dominante e moi pouca xente faio. Cataluña é a comunidade autónoma que máis documentos presentou.

Como mencionaba antes, aínda que a maioría da poboación está a favor dunha morte digna, a eutanasia segue sendo ilegal. Como é posible?

Como dicía el, porque nos atopamos coa igrexa… a presión da xerarquía católica ha obstaculizado a nosa loita. Bo, como sucedeu historicamente co aborto ou cos debates sobre as vodas do mesmo sexo. Na actualidade, a maioría da poboación está a favor da eutanasia, pero un estudo de The Economist realizado en 2015 revela que Francia e España son os países máis afastados da opinión e a lei dos seus cidadáns. O caso de España é o da Unión Europea (CAV).

Cales son as consecuencias da non legalización da eutanasia?

A lei que proclamamos evitaría, por unha banda, o sufrimento e a clandestinidade. Doutra banda, tamén gañariamos en liberdade. De feito, moitas familias que hoxe proclaman unha morte digna levan a cabo a eutanasia na clandestinidade, coas consecuencias que iso leva. E non só iso, tamén se evitarían moitos suicidios violentos si a eutanasia fose legal.

A DMD cumpre este ano 35 anos. Que lectura facedes sobre o percorrido da asociación?

A asociación naceu con tres obxectivos: o primeiro, a elaboración do documento de vontades anticipadas; o segundo, a legalización da eutanasia; e o último, incrementar a protección da liberdade para acabar coa vida en España. Así as cousas, a día de hoxe podemos afirmar que xa cumprimos dous do tres obxectivos. Só fáltanos o máis importante.

O futuro da lei española de eutanasia está agora na próxima lexislatura. Sodes optimistas?

A aprobación da lei da eutanasia esixirá a vitoria dos partidos políticos que están a favor deste dereito. Somos optimistas porque en 2018 aprobáronse por primeira vez na historia do parlamentarismo español dúas proposicións de lei de eutanasia: o Parlamento de Cataluña e o PSOE. Por tanto, estivemos moi preto, xa que contaban os votos. Pero o pp e Cidadáns bloquearon todas as leis...

Antes de terminar, cales son os vosos principais retos a partir de agora?

O máis importante: legalizar a eutanasia. Mentres tanto, o noso reto será garantir a aplicación da Lei 21/2000 de Cataluña e da Lei 41/2002 de España, que garante o dereito a evitar o sufrimento e os tratamentos dos pacientes.