A primeira proposta foi realizada por varios gandeiros que traballaban na produción ecolóxica: que podían facer os baserritarras para profundar na súa autonomía enerxética?”. Son palabras da investigadora da UPV/EHU Mirene Begiristain. A asociación Biolur, Lurgintza e Goiener tomaron a proposta dos baserritarras e traballaron no proxecto Energia Sortzen de cinco proxectos gandeiros de diferentes comarcas guipuscoanas. O primeiro obxectivo? Elaboración dun diagnóstico baseado na actuación de cinco caseríos guipuscoanos: ENEEK (Consello de Agricultura e Alimentación Ecolóxica de Euskadi) e, a través da Deputación de Gipuzkoa, co financiamento institucional da Federación Landaola, analizaron os pasos que se poden dar para reducir o consumo enerxético e xerar enerxía con recursos propios.

Máis aló da perspectiva económica

Ademais de ver como mellorar o seu consumo enerxético cos baserritarras, o diagnóstico tamén analiza o que aforrarían coa posta en marcha das súas propias fontes de enerxía renovables, en especial as placas solares, reforzando a coherencia da lóxica ecolóxica dos proxectos produtivos. Os impulsores do proxecto teñen claro que a aposta pola soberanía enerxética nos caseríos ten tamén unha dimensión ecolóxica, social e política.

Desde o punto de vista económico, no diagnóstico realizouse unha análise dun “modelo” de caserío que consome 10.000 kWh ao ano: Si colócanse placas solares de 4kWp, o 33% do consumo de enerxía conseguiríase mediante o autoabastecimiento. A instalación de placas suporía un investimento de entre 7.200 e 2.520 euros, que os baserritarras amortizarían entre dezaseis e dezasete anos. E que ocorre, por exemplo, desde o punto de vista ecolóxico? Pois ben, o mesmo caserío do modelo xeraría unha redución de 2,2 toneladas de CO2 ao ano, o que equivalería á plantación de 242 árbores.

Creando novas alianzas

Para Begiristain foi importante que no proxecto creáronse alianzas e sinerxías entre diferentes asociacións: “Había unha conexión entre algúns axentes, pero con Goiener, por exemplo, fomos construíndo unha relación a través deste proxecto, e co Ente Vasco da Enerxía xa fixemos un primeiro achegamento na elaboración do diagnóstico”.

Agora estanse estudando cos baserritarras unha serie de axudas económicas para levar á realidade os proxectos que se traballaron no diagnóstico. Tamén se prevé a posibilidade de que existan novas liñas de axudas para o sector primario, segundo explicou Interior. “Os baserritarras valoraron que estes investimentos poden ter un impacto positivo na súa produción e nos seus prezos, e mostraron interese en seguir adiante”. Están a explorarse as vías para pór en práctica o do papel.