Orexa é un dos pobos máis pequenos de Gipuzkoa, con 122 habitantes. Nos últimos meses, con todo, recibíronse diferentes recoñecementos e premios a través de proxectos que manteñen e promoven a vida rural da poboación local, asociacións e institucións: A cooperativa Oihan Txiki conseguiu en decembro a medalla de ouro dos World Cheese Awards, e en xaneiro, as Asociacións de Desenvolvemento Rural de Gipuzkoa outorgaron o premio Landaola ao proxecto ‘Orexa Bizirik’. Este último premio foi un recoñecemento ao labor que realizaron durante anos para manter vivo ao pobo.

Froito do esforzo colectivo da cidadanía

Iker Karrera, membro de Tolomendi, explicou na emisora Ataria de Tolosaldea que decidiron outorgar o premio Landaola de institucións públicas ao proxecto ‘Orexa Bizirik’ para subliñar o esforzo que se está facendo nestes anos como pobo. “Seguen firmemente nese intento de ser un pobo vivo cada ano, cada lexislatura, cun proxecto ou outro”, afirmaba. Carreira destacaba o traballo conxunto de todos e todas, sendo un pobo pequeno. O proxecto, segundo explicou, parte da colaboración entre diferentes xeracións e do esforzo colectivo da cidadanía en xeral.

O proxecto da cooperativa Oihan Txiki, o desenvolvemento da vivenda, a aposta por garantir as infraestruturas básicas no municipio… As iniciativas que se puxeron en marcha para revitalizar Orexa divídense en cinco áreas: medio ambiente, enerxía, comunicación, e unha cooperativa e un aloxamento que traballan a lume de biqueira entre a cidadanía. O último logro foi reabrir o hostal. “En decembro o hostal abriu un ano. Tentamos dar outra volta a iso: non é só un lugar dedicado á hostalaría, é un punto de encontro da cidadanía e un punto de acollida para quen se achegan a nós”, dicía o alcalde Eneko Maioz no programa Landaberri de Euskadi Irratia. Doutra banda, queren que o Hostal sexa un punto de referencia para os produtos locais

Traxectoria plurianual

Aínda que recentemente foi nomeado ‘Orexa Bizirik’, o alcalde Maioz destaca que os inicios deste proxecto déronse hai case trinta anos. “Entón xa comezaron a pensar que se podía facer para que os mozos quedasen no pobo. Viron a importancia de crear un axente económico e unha oportunidade de traballo, e entón púxose en marcha a cooperativa”.

Como naquel momento, no proxecto actual, o reto é que os mozos queden no pobo e fagan un pobo vivo. “Desde o Concello témolo claro: Nomeamos a Orexa Bizirik como proxecto de país porque cremos que isto non pode ser un proxecto do Concello, senón que ten que ser un proxecto compartido por todo o pobo”. Ese foi, en opinión de Maioz, o valor real que se quixo premiar co premio Landaola: que os orexarras sexan os impulsores dos proxectos que se inician nestes anos.