Soñara mil veces no seu parto, imaxinouse innumerables veces a suave pel do pequeno que se ía a pór sobre o peito espido, e a miúdo preguntara ao destino que sabor tería o seu primeiro bico. Pero nunca imaxinara que chegase ao mundo ao neno morto.

Parece antinatural morrer primeiro e nacer despois, pero a realidade é implacable. En 2017 rexistráronse 94 mortes no estómago da nai a partir da semana 22 de embarazo ou durante a primeira semana de vida en Euskadi. Moitos outros corazóns detivéronse, naturalmente, antes de chegar á época fixada. Con todo, a sombra da paternidade non se menciona á altura da cafetera da fábrica.

A porta da habitación. Era unha comadrona. Traía o berce. Colleu a man da parella e, case a piques de abandonar a cabeza na sala de partos, suplicoulle desde o fondo, tal como fixera no último impulso, que lle concedese o amor. Lembrou o que lles dixo a mesma matrona unhas horas antes: cando non existen, os recordos teñen que nacer. Foi a única ocasión que tiveron para acariñarlle por primeira vez e por última vez. Púxollo sobre o peito espido, fixo cóxegas na pel suave do pequeno. Bicárona. É curioso, pero naquela imaxe dolorosa había algo fermoso.

Recolleron a saba que cubría ao neno, a gorra e o debuxo realizado coas pegadas dos pés e as mans do pequeno. Déronse conta de que a ilusión que sementaran durante 39 semanas saía da habitación gardada nun baúl. O ventre e os brazos buxán, o corazón buxán aínda máis. Por última vez mirouse o lindo nariz. “Nunca esquecerémosche”.

É difícil escoitar o silencio cando se espera que chore. Dolorosa. Pero é imprescindible recoñecer a morte de quen só coñecen o útero da súa nai ou o berce do hospital. As familias teñen dereito ao duelo; merécense a liberdade para chorar; a posibilidade de que o que viven pola porta de casa saia á rúa. Reciben demasiadas puñaladas: “Sodes novos”, “Chegará outro”, “O tempo cura”. É evidente que o único que pretendemos é aliviar a tristeza do que nos acompaña, pero sen darnos conta non conseguimos máis que endurecer a dor.

Poida que detéñanme no cárcere do esperanzadores acusado de utopía, pero creo que mostrar a verdade acende a mecha da normalización. Por iso sentín a necesidade de escribir. Non podo pechar os ollos. Non está permitido. É o meu oficio axudarlle na benvida e estar ao meu lado cando se ten que despedir.

* O pé máis pequeno é capaz de deixar a pegada de sempre.