Aínda podo recitalo de memoria nas rúas de Urruzuno de Josu Goikoetxea en 1991./ A cidade está durmida/ e o heroe dille á fermosa nena: ‘Deboirmetequieroadiós’/ Pero ti non,/ ti estiveches en England/ e podes ler máis nos seus beizos grosos./ ‘ImustgoIloveyoubye’.

En Eibar acudía aos días dos novos poetas que organizaba Asier Serrano, e cun profundo silencio escoitabamos os poemas tan belos, tan violentos como os de Leonard Cohen. Tiña referencias, deuse conta da importancia do ritmo. Aqueles poemas eran universais, fáciles de entender, normais.

O que máis admirabamos era esa normalidade que nos axitaba as entrañas. E desde entón pasaron varios invernos e Goikoetxea (Gernika, 1974) vén cun libro de poemas, feito de poemas normais, quizais sen a épica da mocidade, pero cheo de feitos heroicos da vida cotiá: “E no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/a a/no/a home/nunha cortina insignificante/no/en o/en metro cadrado/na roupa/a)”.

As estacións humanas sucédense e sucédense nas estrofas. Aparece a nenez; tamén o amor; a última primavera da morte. É un pracer estar vivo e saborear a serenidade de Josu Goikoetxea, ver desde os seus propios ollos varias deliciosas traxedias.

É este deslumbramiento o froito da complicación destes poemas aparentemente sinxelos?

Aquí non se cumpre o que dicía Koldo Izagirre no Reyno dos Muíños, é dicir, que non somos capaces de dicir a verdade tan bela como falsa. Que é verdade, que é mentira? Na existencia humana, non se embelecen os dous? Este vulgar engano constitúe a esencia do libro, do fin como é a viaxe: “Itakara/ etorri/ hazia/ huntz-orria// Non laudo/ Non loria/ Perdido/ memoria”.

No mundo de Josu Goikoetxea, o mundo da ilintia, un papel de caderno, o abrigo do seu pai… todo é lixeiro e cargado de significado. Todo é profundo e sen artificios. Todo é elevado e humilde. Non é fácil de explicar porque ten que ver coa elección das palabras. E con ritmos internos. Nos días dos novos poetas escoitabamos con envexa eses poemas, despois de tantos invernos, volvían a nós.