Damas e señores, esta é a nosa última palabra/–nosa primeira e última palabra–./ Os poetas descenderon do Olimpo. Estamos nos días de poesía de Ea, en Portusolo, a última hora da noite. Aquí non hai escenario, onde todo sucede ao mesmo nivel, onde o receptor e o creador están na mesma terra. E no escenario sen escenario actual, Gotzon Barandiaran, Itziar Castrillo, Ane García e Josu Landa. E con eles, desde os seus corpos, Nicanor Parra e Violeta Parra. Para os nosos antepasados/ a poesía foi un tema de luxo/ para nós/ é un produto de necesidade:/ non podemos vivir sen poesía.
Nin Olimpo nin Deus. Ese era exactamente o Portusolo. A xente da terra, sobre a herba, no medio dunha poesía interrogante, penetrante, fermosa, terrea. No saxofón Castrillo, os outros tres deron os seus poemas na fermosa tradución ao eúscaro, e García cantou coa guitarra os de Violeta. Tamén lle axudaron Barandiaran e Landa. Fixérono pola forza do poeta, nunca de memoria. Landas desde a pel do estudante Nicanor: Toleáronnos os profesores/preguntas que non viñan ao tema. Como se unen os números complexos/hai arañas na lúa. E Barandiaran, a beiras do oído, do profesor: como morreu a familia do Tsar/é posible cantar coa boca pecha?/ quen pintou os bigotes a Gioconda/ como se chaman os habitantes de Xerusalén. (...)
Parecía que tomaban a palabra e facíana achegarse máis á xente. Que o mundo que se basea nas palabras dos parratarras achega os corazóns á terra. Como nos falan da liberdade, e iso é o que nos falta./ Como piden calma,/ e nos torturan os gobernantes. E repetiu vivamente: Que di o Papa de Roma, tan plumado pola súa pomba?
Nos intervalos das lecturas producíronse unhas pinceladas da vida dos irmáns; antipoesía, conexión coas comunidades mapuche, as andanzas de Violeta en París… O último que mencionou foi Landa; terrible, Menos mal que o autor da vida suicidouse pouco despois de habela escrito, no afastado inverno de 1967. Tamén cantou García, a tradución de Amets Arzallus, que logo buscariamos a el e aos demais, no atrio da araña. Grazas por haberme dado a vida/ un niño de ollos para que eu abríseo/ porque tiña todas as cores/ moitas estrelas vermellas nos altos ceos/ e entre elas está a amada.
Nun instante empezaron a caer pingas de choiva, e todos actuamos coma se non pasaría nada. Pronto se esgotaron as pingas, o guion acabouse e a xente empezou a pedir máis, de volta ás 17:00 García: Entrelazándose uns a outros,/ como a hiedra no muro,/ e crecendo, crecendo,/ como o brión na pedra. Si, si, si, si...
É algo fermoso non querer estar noutra parte onde e no tempo en que estás.