Soñemos. Había unha vez un pobo de lectores. Cada un podía ir a un lugar próximo á súa casa, (...) un lugar cálido onde un podía descubrir a si mesmo e aos demais, onde podía aprender, imaxinar, intercambiar, viaxar. (...) Ese pobo é noso, é Francia. Correspóndenos a nós que exista”.

Con estas palabras de Prediku prodúcese un informe do membro da Academia Francesa Erik Orsenna e do Inspector Xeral do Departamento de Cultura de Francia, Noël Corbin, aparecido en febreiro de 2018, nomeado de viaxe no pobo das Bibliotecas. A petición do lehendakari, Emmanuel Macron, os dous expertos realizaron unha volta das bibliotecas francesas na que deron a coñecer a súa acta de estado.

No informe, os autores destacan que en Francia hai moita xente sen letras. Sabemos tamén que na sociedade cada vez hai máis indiferenza cara á literatura, sobre todo cara á literatura non contemporánea. É dicir, de face ao fondo que máis se atopa nas bibliotecas. Esta situación é problemática tanto culturalmente, porque un pobo que descoñece o seu pasado cultural non ten un futuro prometedor, como politicamente pode ser un sinal de enfraquecemento democrático.

En concreto, Orsenna e Corbine buscan fortalecer a democracia no seu traballo: consideran que as bibliotecas deberían apoiarse máis para atraer a máis xente, para que Francia se converta nun país máis culto e claro. Pero as súas propostas neste sentido son dubidosas: as bibliotecas deberían converterse en espazos de benestar, ademais de saber, ofrecendo espazos informais cómodos para conversar, con zonas de comida e bebida, xogos divertidos para nenos, zonas de soño para persoas esgotadas, espazos dedicados a servizos públicos (recepción de desempregados, correo); ademais, evidentemente, unha sala informática que poida estar ben equipada. E dos bibliotecarios? Deberían seguir formacións especiais en recepción para adaptarse ás súas novas funcións; axudarlles a facer que o seu centro de traballo bifúrquese automatizado para que se abra vinte e catro horas ao día durante sete días á semana; deberían ir buscar voluntarios entre o público a buscar axuda para facer fronte á carga de traballo.

É dicir, en nome do desenvolvemento da democracia, do coñecemento, da intelixencia individual e social, o informe de Orsenna e Corbín promove o consumerismo e a rendibilidade das bibliotecas, menosprezando o fondo de traballo dos bibliotecarios, pervirtiendo aos meros animadores ou clientes arponedores, desacralizando as bibliotecas para polas en mans dos comerciantes.

No artigo Bonne sieste à a bibliothèque (Le Monde Diplomatique, xuño de 2018, 771. zb, 27.orria. ), Os escritores Éric Dussert e Cristina Ion profundaron nesta evolución das bibliotecas e demostran que Francia está a seguir o modelo dos Estados Unidos de América: un modelo que, tras o obxectivo de ofrecer unha educación popular, xera unha enorme concorrencia de grandes empresas e fundacións privadas.

Na rexión na que vivo, xa demostrei que sen voluntarios a biblioteca pública non pode funcionar, pero aínda non se converteu nun espazo de mercado: a xente que se achega aínda é chamada “lector” e non “cliente”. Aínda é hora de resistirnos á evolución que se pode levar a cabo nos próximos meses, por tanto, neste recuncho, e teremos a mellor maneira de sacar os libros da biblioteca e compartir o gozo que se xera. Esperando que esta aventura a consiga vostede tamén, lector de ARGIA, un bo verán!