O home, un xubilado duns 70 anos, quería cambiar a tarifa eléctrica do apartamento de verán. O empregado explicoulle cortésmente que xa tivera a tarifa axeitada para iso. Iniciáronse os trámites e o empregado solicitoulle unha dirección de correo electrónico. O home fixo un xesto de sorpresa. “Non o teño”. Díxoo en voz alta, o suficiente como para que puidésemos ouvir os que estabamos a esperar. O empregado respondeu sorrindo: “De verdade?”. Na oficina estendéronse xa as risas e os murmurios.

Unha estraña sensación apoderouse de min. Parecía estraño, estraño, que nestes tempos vivise sen correo electrónico. A carencia destas ferramentas, por outra banda, estaba a dificultar a realización dunha cousa normal –o cambio de tarifa eléctrica–. Pero, ao mesmo tempo, notei un punto de envexa da miña (nós?). como sería a vida sen depender dos recursos tecnolóxicos dos últimos anos?

A informática e outros avances tecnolóxicos facilitáronnos moitas cousas aos seres humanos, pero non a todos! Pero xunto ás vantaxes, tamén nos trouxeron algunhas adiccións: non podemos vivir sen móbil ou correo electrónico, que nos obrigan a estar sempre atentos e atentos a eles.

As empresas privadas e as administracións públicas tamén actúan na mesma dirección: as leis preséntannos como dereito o uso dos avances tecnolóxicos nas comunicacións e trámites, pero aos poucos estase convertendo nunha obrigación o que nun principio era unha oportunidade.

E o papel das redes sociais tamén se está volvendo decisivo na democracia: as redes sociais han apostado pola democracia e estanse comportando no mundo, pero, precisamente pola súa capacidade democrática, o risco de control universal é cada vez maior.

O economista catalán Xavier Sala i Martín non desdeña as innovacións tecnolóxicas. Ao fío do libro que acaba de presentar A invasió dels robots i altres relats d’Economia en colors, dinos que as innovacións son inevitables e que hai que recoñecelo así. Pero recoñece que as innovacións van cada vez máis rápido e que hai xente afectada polas mesmas innovacións e pola súa velocidade. Sala i Martín non é un activista de esquerdas –o profesor americano da Universidade de Columbia sempre está convidado as reunións de Davos–, pero di que é necesario crear mecanismos que axuden a avanzar aos afectados pola “destrución xeradora” que as innovacións traen consigo. E que hai que facelo por dúas razóns: pola ética e polo egoísmo.

O home que mencionei ao principio deu a dirección da súa filla para cambiar a tarifa eléctrica…