É fácil identificar a débeda ilegitima?
Moi tenro. Esta débeda foi contratada para satisfacer os intereses dunha minoría privilexiada: débeda destinada ao rescate bancario, agasallos fiscais aos ricos, ‘elefantes brancos’ para empresas de construción, empresas contratadas por corrupción…

Dicir continuamente que estamos a saír da crise ou que saímos dela. É así?
Non, por suposto. O Banco Central Europeo (BCE) está a inxectar 2 billóns de euros en bancos privados e, ao mesmo tempo, gastou 1,5 billóns de euros en títulos soberanos, o que reduce os tipos de interese para os estados. O resultado? Parece que estamos a saír da crise, pero iso non está baseado na mellora real da economía.

Desobedecer os criterios da Unión Europea é o primeiro punto que aconsella aos gobernos que queren facer fronte á débeda pública. Isto significa saír da UE ou expulsala.
Desobedecer non significa expulsión inmediata. Nun estado como España, por exemplo, tería un poder negociador importante… nada que dicir Francia ou Italia. Ademais, non descarto saír da eurozona, hai que discutir sobre iso, non significa desastre, a situación é controlable.

En calquera caso, xa non se escoita tanto a débeda pública, e moito menos a da falta de pagamentos.
Si, é verdade. Os gobernos conseguen financiar a súa débeda sen problemas por intereses modestos, pero a situación cambiará, porque o BCE vai reducir a compra de débeda pública e vai subir o tipo de interese. Isto aumentará a presión cara aos estados e volverá espertar a atención da opinión pública. Por iso estamos a traballar duro agora, porque prevemos esta situación.

Cal é a situación da débeda pública dos estados?
En xeral, sobe constantemente. Si a recadación de impostos redúcese, hai que buscar financiamento nalgún sitio.

A débeda pública grega en 2008 representaba o 100% do seu PIB, mentres que na actualidade era do 175%. Os rescates son unha trampa?
Por suposto. No fondo, o plan de rescate de Grecia era un plan para rescatar aos bancos das economías máis fortes da UE. No primeiros dez anos do euro houbo un gran fluxo de diñeiro dos países máis ricos aos periféricos, que logo tivo que devolver.

Alexis Tsipras –Syriza– negociou coa UE, a pesar de que gañou o referendo sobre a falta de pagamento da débeda co 61,5% dos votantes. Que pasou?
Tsipras non se enfrontou aos acredores nin ás principais clases do seu país, polo que traizoou ao seu país. Tsipras decidira non enfrontarse aos donos da industria marítima e á igrexa ortodoxa.

Syriza di que pola contra lle botarían da UE. Estaba Grecia preparada para iso?
O seu traballo era preparala. Si atacan ao teu pobo, ti non podes deixar iso sen defensa. Con todo, non se trataba dun asunto que fose ou non da UE, senón do pago ou non da débeda. Tsipras decidiu pagar unha débeda ilexítima.

Vostede dixo que pensando que Tsipras convocou un referendo, perderíao. Por que o cre así?
Porque teño moitos indicios. Tiña un contacto moi estreito cun asesor de Tsipras que me enviaba en campaña dicíndome que ían perder. Eu dicíalles que estaban a facer unha campaña moi mala, sen mobilizarse realmente, pero que a xente votaría que non. Outro síntoma: eu traballaba moi estreitamente co presidente do Parlamento grego, e a noite do referendo, sabendo que xa gañaran, el foi á oficina do primeiro ministro e, Tsipras e o seu asesor, estaban moi tristes. Ao día seguinte reuníronse cos partidarios do pago da débeda, para acordar o pago da mesma. Tsipras tíñao todo disposto a perder e a negociar coa oposición e coa UE, e seguiu co seu guión de partido.

Os partidos transformadores resígnanse a miúdo a acceder ás institucións. Por que?
Porque non se preparan para o cambio. Teñen que entrar no conflito e a desobediencia e, en lugar de facelo, déixanse atrapar na rede institucional. Está a pasar con Podemos en España, pero dalgunha maneira tamén con Bildu en Gipuzkoa. No marco da autonomía fiscal, por exemplo, deberíanse adoptar medidas máis estritas no ámbito fiscal. Á Cup pasoulle o mesmo: son moi afeccionado a isto, pero pagou moi caro o pacto cos outros dous partidos independentistas neoliberais. Non son só o que di isto, moitos dos militantes deses partidos pensan o mesmo e hai que debater sobre iso.

Que hai que facer para que isto non ocorra?
Un, saber prepararse, saber que hai que enfrontarse aos gobernos dos Estados e ás principais clases do país. Dous, é clave que non todos os cadros dos partidos entren nas institucións, e que estes cadros do partido e os seus militantes mobilícense na rúa para presionar ao goberno. É imprescindible unha estreita colaboración entre as institucións transformadoras e as mobilizacións cidadás.