Cores da pel
- De negro a branco hai un cancro. Do viño tinto ao viño branco hai un cancro. En 1988, en Murillo do Río Leza (A Rioxa), o viticultor Jesús Galilea Esteban descubriu unha curiosidade nun dos seus viñedos. Nunha vide da variedade “tempranillo” (Vitis vinifera) que dá uva negra, atopou unha gran cantidade de uva branca. A partir da rama que a deu, a injertaron e injertaron, crearon as primeiras uvas da que sería a variedade “tempranillo branco”.
As análises de ADN levaron á conclusión de que as dúas variantes, de pel azulada e de pel abrancazada e amarelada, son practicamente idénticas. Supón o 97,8% da súa información xenética. Distíngueas ese 2,2% miserable. Pero o resultado é moi diferente: por unha banda crearase viño tinto e por outro branco.
Unha mutación produciuse na famosa vide. Nesta mutación produciuse o cromotripsis, é dicir, tras unha ruptura masiva de cromosoma con xenes e información xenética, as partes interrompidas únense nunha orde diferente ao anterior. Isto pode dar lugar a cambios. Na nosa especie, o cromotripsis asóciase á formación de tumores e a diversas enfermidades xenéticas.
Así nace o “tempranillo” branco. E xa se está estendendo A Rioxa nos terreos da denominación de orixe. Aí nace e estanse estendendo con brotes de vide procedentes desas primeiras vacinas, aos departamentos que eles queiran, sempre en terras de Navarra, Álava e A Rioxa baixo a marca A Rioxa. Non é tan frutífero como o “tampranillo” negro, pero o feito de ser novo e a curiosidade do seu nacemento tan próxima no tempo e na localización deulle unha bonita reputación. Di que dá viños cun grao alcohólico considerable.
Si, por casualidade, este novo viño branco recibe un pouco de nome e comeza a facer diñeiro, un sentirá desexos de pellizcarse con gabias e arrincar algunhas ramas desas peculiares viñas para logo multiplicarse en por si.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Ibon galdezka etorri zait Bizibaratzea.eus webguneko kontsultategira. Uda aurre horretan artoa (Zea mays) eta baba gorria (Phaseolus vulgaris) erein nahi ditu. “Arto” hitza grekotik dator eta oinarrizko jakia esan nahi du, artoa = ogia; arto edo panizo edo mileka... [+]
Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]
Zuhaitza esnatzear dago, kimuak ageri dira adarretan. Gutxi falta da loraldirako, laster aro berria hasiko du, indarberrituta.
