Seis anos despois, as autoridades de Tokio decidiron que as persoas máis próximas á traxedia da central de Fukushima Daiichi recibiron axuda suficiente. O Estado non está para desperdiciar o diñeiro: o catro reactores seguen sen poder controlar a radioactividade que verten, a compañía TEPCO a piques de quebra, a factura do accidente cada vez máis pesada... Despois de marzo, como deben vivir as persoas obrigadas a evacuar Fukushima en 2011?

As autoridades xaponesas han decidido que a contaminación entre 20 miliSiervert (mS/ou) ao ano é unha cousa sostible. Por certo, a Unión Europea está a piques de aceptar a mesma barbarie coa normativa Euratom, pero apenas se ouven queixas de ninguén en Europa. A zona de Fukushima, declarada como zona habitable, non ten escusa para non volver a casa. O blog Nos Voisins Lointains 3.11 [Os nosos veciños remotos], fai un seguimento do seu drama con Kurumi Sugitak traducindo ao francés os testemuños en xaponés publicados na rede polos habitantes dos arredores de Fukushima.

Por exemplo, a señora Saki Okawara contou na súa páxina de Facebook o pasado 16 de xaneiro como levou a Kawauchi 200 puntos de roupa feita a man que uns voluntarios lle enviaron desde Tokio coa solidariedade da xente golpeada polo desastre. Tamén conta que Kawauchin foi eliminado polo seu alcalde en 2012. Como consecuencia, neste mes de agosto finalizaron algunhas das indemnizacións por evacuación forzosa. Pero a falta de problemas legais non significaba que non existise: en poucos meses o presidente da Asociación de Cidadáns refuxiados en Koriyama, fuxindo de Kawauchi, difundiu por Internet unha grave petición de axuda, que para superar o inverno de 2013 a xente carecía de cousas básicas como o arroz e as pezas de vestir. Así foi como a señora Okawara coñeceu aos habitantes de Kawauchi.

“Cando se derroga a orde de evacuación, as persoas que viven en chozas probicionales perden as subvencións para pagalas, xa que viven lonxe do pobo, non obrigados pola lei, pero si pola súa vontade. A pesar de ser realmente evacuados, convértense en jishu hinansha, ‘auto-evacuados’. As autoridades do departamento de Fukushima tamén se fan cargo da suspensión das axudas ás casetas probiales.

O que contou Atsushi Shida en Facebook, presidente dos kawauchi que viven nas casetas probiales, tamén foi traducido a Nos Voisins Lointains 3.11. Di Shida que o 90% da xente que vive nos barrios probicionales quere seguir vivindo alí. Por que volver ao país se non hai ninguén e nada que deterse?

Tras o accidente no que a xente nova foise, quen quere que a familia creza nunha zona contaminada? Mesmo desde a terceira idade, os que podían foron a vivir a cidades afastadas xunto aos seus fillos. Quedáronse en chabolas provisionais as persoas maiores de 80 e 90 anos, como unha soa parella, moitas enfermas ou debilitadas, se non é polo son da cabeza. “Vivir en casetas probiales –di Shida- é cada vez máis duro para os que estamos aquí, pero aínda sería máis difícil ter que reorganizar a vida fóra de aquí. Seguramente a partir de abril reducirannos aínda máis os servizos. Vivir aquí é vivir nunha residencia de anciáns, pero sen un axudante profesional”.

Voluntarios en busca de átomos

Aínda son máis de 100.000 os cidadáns que se viron afectados polo desastre nuclear de Fukushima. Moitos deles perderán as axudas a finais de marzo. “Nós –escribiu o xefe dos evacuados de Kawauchi– aprendemos durante seis anos que a evacuación aínda pode alargarse moito e que a contaminación ambiental prolongarase durante moitos anos, que durará séculos”.

Na outra cara da moeda atópanse as persoas que se viron obrigadas a vivir nunha contorna contaminada pola radioactividade. Os habitantes da zona de Chernóbil degustan agora a traxedia que viven nestes 30 anos: como sobrevivir entre as cantidades de radioactividade que até hai poucos anos parecían inaceptables?

Auzolan, de novo. O vello científico e líder antinuclear Pierre Fetet contou no seu blog Fukushima como un grupo de voluntarios reuniuse en Minamisoma para medir a radioactividade no aire como no solo. A pesar de que no grupo tamén hai máis novos, a maioría están formados por xente retratada. Os maiores fixéronse cargo do traballo porque non son tan sensibles á radioactividade como os mozos.

Liderados polo enxeñeiro Yoichi Ozawa, van medindo o número de rúas, casas, edificios, hortas e radiacións de todas as posibilidades, mostrando como realizar e documentar as medicións cos medidores que se usan nos laboratorios: Hitachi Aloka TCS172B, Hitachi Aloka TGS146B e Canberra NaI Scintillation Detector. A zona clasifícase en zonas de control de aire de 75x100 metros e para documentar o solo en zonas de 375x500 metros. As medidas realízanse a unha distancia de 1,50 e 100 centímetros do solo.

Teñen total independencia, ningún lobby altéralles os resultados e están a falar de métodos moi estritos, seguindo o protocolo científico que se mostra publicamente. Pierre Fetet, un dos referentes mundiais en materia de radiación, afirma que “os organismos oficiais deberían tomar como exemplo a forma de traballar deste grupo”.

Ozawa e os seus voluntarios son alertas completas, ocultas polos principais medios de comunicación e polas autoridades á sociedade, que deberiamos protexer aos cidadáns de todo o mundo. Como di Fetet, “a xente de alí advírtelles cos seus mapas: Ten coidado! Hai leis contraditorias en Xapón e o que din as autoridades é que o consumo de 20 mSv/ou non ten consecuencias para a saúde, non é necesariamente certo. Se vides a casa, teredes que sufrir irradiaciones e contaminacións’. Francia está a preparar o mesmo remedio, convertendo a Directiva 2013/59/Euratom nunha lei nacional, de maneira que aquí tamén será de 100 mSv/ou nun momento de emerxencia e nos 12 meses seguintes a 20 mSv/ou (e nos anos seguintes, xa que nada garante que ese nivel vaia ser rebaixado posteriormente). E esas doses aplícanse a todos, xa sexan lactantes, nenos ou mulleres embarazadas!”.

A compañía Nikkei, especialista en medición de fondos, publicou que até o momento Fukushima custou 167.000 millóns de euros. Non contabiliza todos.