“En Euskal Herria sempre houbo cultura electrónica, pero bastante invisible e estigmatizada. Cando empezamos, aquí non se facía nada interesante para nós en electrónica, a maioría das veces estaba limitada ás grandes discotecas, nun ambiente que non é o noso. Viamos unha carencia, si non o fixésemos nós, non o faría ninguén”. Pasaron catro anos desde que Egoitz Pomares e Ekaitz Aiarzaguena iniciasen sesións de DJ no Katzak Paralelo para suplir ese baleiro. En palabras de Katza, a idea básica desde as súas orixes foi simple: “Iamos a Madrid ou a Barcelona a ver aos artistas que nos gustaban porque non chegaban aquí; decidimos que quizais era o momento de abrir aquí tamén unha oportunidade así”.

O Kafe Antzokia de Bilbao e o Dabadaba de Donostia-San Sebastián foron os espazos acollidos desde o principio. O Katza di que os guipuscoanos non van a Bilbao, nin os biscaíños a Donostia-San Sebastián, nin sequera ás súas noites, e que ese é o motivo principal da alternancia das noites dj en ambas as cidades. Katza é, ademais, biscaíña, e Pomares guipuscoana, cada unha máis próxima ao ambiente de cada cidade. Así, por primeira vez convidáronse a artistas de renome internacional como Hieroglyphic Being, Vladimir Ivkovic ou Lena Willikens, entre outros. Case sempre, dando o mesmo espazo aos artistas locais contemporáneos no cartel.

Estilo libre

Nalgúns lugares do exterior, Katza di que hai unha tendencia a centrarse nun único estilo, por exemplo , que só pon música tecno ou house. Non é o estilo nocturno de Paraleloan: “Non pomos tal límite, todo o que traiamos terá un elemento común entre eles, pero non tanto no que respecta aos estilos. Quixemos promover longas noites máis, dúas ou tres djs e música de baile, non comercial, máis unida ao underground que á música das grandes discotecas”. Até hoxe tentaron apostar por músicos que no momento son moi relevantes, sen dar tanta importancia ás figuras de outrora. E sempre que sexa posible, traballando sempre un certo equilibrio entre o experimental e o bailable.

Co camiño ben roto, despois de case trinta noites de organización, En Paralelo algúns críticos e afeccionados á música electrónica considerárono como un sinónimo de constancia e bo gusto, unha proposta arriscada e de gran personalidade.

Electrónica no País Vasco

Díxose que a música electrónica non tivo o vento a favor en Euskadi, polo menos fóra do marco comercial, debido á influencia do Rock Radical Vasco. O Katz sostén que, para chegar ao núcleo da súa razón, aínda se pode falar de: “Aquí hanse estigmatizado moitas cousas. Agora estamos noutro momento, pero está a pasar o mesmo co reggetón, por exemplo. O que noutros países foi unha cultura xuvenil ou un pouco radical, aquí viuse doutra maneira”.

Katza e Pomares deron os seus primeiros pasos como músicos nunha escena de rock que se desenvolveu en Euskal Herria desde a década do noventa. O primeiro tocou de mozo nun grupo de rock e tamén adoitaba organizar concertos de festas, mentres que o segundo tiña un vínculo con Bidehuts. O biscaíño cre que entraron no campo da electrónica nun bo momento: “Sentiamos que no concerto normal había un cansazo, que había ganas de participar máis activamente nas festas, non só bailando, senón que a xente buscaba outro tipo de experiencias”.

E inventáronse, porque nos últimos anos cada vez son máis as persoas que perciben a electrónica no País Vasco. Ademais dos paralelos, Katza puxo como exemplo as iniciativas electrónicas que levan a cabo na propia Dabadaba. Na súa opinión, neste momento a acollida da xente é moito mellor que cando comezaron as propostas electrónicas.

Sentido transformador

Ten a música electrónica capacidade de influír na sociedade? Potencialmente sen dúbida Katza di que si, a realidade é outra cousa que se repite. Así o explicou: “Nos mellores momentos da música electrónica, ao redor da década de 1990, xurdiron moitas experiencias colectivas ao redor da electrónica. A música influía, porque a música era un fío condutor para outras cousas, para fortalecer ás comunidades, para pór a xente diferente nunha habitación cantando. Non podemos esquecer que House xurdiu en comunidades de música negra e homosexual, por exemplo. Hai moita retórica ao redor disto e de feito, ten moita potencialidade, logo nunha noite normal de venres, non se que potencialidade ten, pero non sei até que punto un concerto de rock con letras políticas inflúe na práctica”.

En paralelo, un dos obxectivos ao longo das sesións é, por encima de todos os criterios segregadores, pór a diferentes persoas bailando nun mesmo espazo, apostar polo común a través da música. Pero non é a única, é tamén unha práctica hedonista: “É absolutamente lexítimo que cando estiveches traballando toda a semana, métasche nunha habitación escura e queiras bailar durante moitas horas. Iso tamén é moi reivindicativo e non estivo moi ben visto en Euskal Herria”.

Nas augas da cultura vasca, Katza cre que a música electrónica relacionouse coas periferias das cidades, as drogas, as contornas castellanohablantes… En calquera caso, cre que o feito de que cada vez se agrave máis este enfoque nos últimos anos abre camiños: “Non todo ten que ser rock e non sempre ten que ser explícito politicamente, as cousas poden ser moitas veces transformadoras a modo de experiencia, mesmo sen letra”.