Non se pode quitar a mizpira do nariz
- Propóñome seguir tirando de Mespilus germanica. A mizpira é un froito que atraeu a miña atención desde que era nena. Cando perseguía ao meu avó, que levaba, por detrás del, dous canóns paralelos de escopeta, en xeral, en dirección ás bolseiras, non podía avanzar por un buraco monstruoso dun río e trataba de desviar o curso da miña marcha, camiñando ao longo do outeiro, dando un golpe na cabeza. Sobre o embigo do bosque estendíase un inmenso melocotonero.
Os cazadores levaban sempre a funda e víanse obrigados a envolver os níseros raios que xa estaban no solo. Envolvíanos no meu maletín e o cheiro que flotaba naquel bosquecillo era familiar, pero inclasificable. O nariz do can de caza debeu de cheirar inutilmente, como a miña á bolseira. Por fin reuninos, escondinme no recuncho da memoria do estado, do froito e da árbore e do meu olfacto. Era entón, de neno, cando empezaba a aprender o que era a sidra e comezaba a fermentar o cheiro case uniforme daquel mosto de mazá ao redor do mípedo. Fermentación na que o azucre do froito está a transformarse en alcol. O mosto da mazá herve no barril; a faragulla branda do espírito no mesmo gran, nos límites da súa pel. A mizpira é fermentada de forma similar ás uvas que producen a maceración ou maceración carbónica, sobrehumando a pulpa no canto de putrefacción. O perfume desta maduración se evapora, máis que de pel. Arranxeimas como puiden para inserilas nos narices dun neno chico.
Tiña entón narices máis delicados e un aire pituitario máis agudo que hoxe, pero ese cheiro non abandona o andel da memoria. Paréceme que é un deses recordos que non vou perder nun instante. Este cheiro a outono dos voitres que teño diante da porta da miña casa non o vendo.
Ocorréuselle que había que inserir aquel espino branco (Crataegus spp) no bosque vermello, e pensar en marcharse no momento da vacina.
Pensar en engadir á sidra eses aromáticos fermentos do espírito. E fíxoo. Quenlla de sidra e vinagre de sidra. Hum!... Quen queira probe en calquera confitura, compota, hidromiel...
Neste comezo de outono, que é a época dos froitos, a trogloditez chega á miña pel sen querer. Esquecemos unha chea de froitos secos que nos mantivo durante miles de anos. E en canto venme, cóllenme a man e cólganma, empéñanme o espírito. Trato de facelo sempre que podo,... [+]
Os xaponeses son alemáns? E os alemáns, xaponeses? Non teño noticias de ningún dos dous e non vou meter as patas no lodo que non coñezo. Sei que se uniron nunha gran guerra do século pasado. Cada un dos obxectivos ía ser seu, pero entón, polo menos, dedicáronse a tirar... [+]
“Mizpira, ahora gabe uzkira” atsotitz ezaguna da. Sabelaldeko barrenak lasaitzeko ona izan... Esaera izaterainoko adina zahar bada mizpira (Mespilus germanica) gure kulturan. Ez dut, ordea, bere aldaerak bereizten dituen euskarazko izenik ezagutzen. Izan, izango... [+]
Mizpirak, Mespilus germanica, sukaldari, gastronomo eta fruituzale ugariren jakin-gosea piztu du mendetan. Aurrekoan ere esana, ahosabaia ahozerutzen didan jaki bakanetakoa dut neuk ere. George Saintsbury (1885-1933) idazle, eta beraz ardozale, ingelesak “ardoak fruituen... [+]
Fruituen sasoian haiei koskaka ari naiz. Joanak dira gehienak, ez denak ordea. Azken sagar eta udare gogorrak, kiwiak, basakaranak, mizpirak... Azkenekoak eskura dira. Eskura... ondo eskura ganbara zabalean txukun-txukun zabalduta jasotako golde edo egon sagarrak, hurrak,... [+]
Fruituen artean ezezagunenetakoa izango dugu mizpira, Mespilus germanica. Asiriar eta babiloniarrek ekoizten zuten eta handi dator, agidanean, ohitura. Ia fruitu guztiak bere espezieko edo gehienez ere bere generoko beste baten gainean txertatzen dira. Mizpira, aldiz, elorri... [+]