Do Campión
A poderosa Fundación Smithsonian dedicou á Cultura Vasca o gran festival folclórico que se celebra en Washington, que este ano celebra o seu 25 aniversario. O debate foi si a representación vasca foi demasiado folklórica ou xusto o contrario, si foi axustada ao folclore. Eu digo o segundo, e quixen denunciar que os vascos demostramos en América que nos avergoñamos do noso folclore.
O festival Smithsonian Folklife ten como obxectivo dar a coñecer o patrimonio cultural vivo de todo o mundo.
A petición dos organizadores ás autoridades vascas era clara: querían coñecer o folclore vasco, o patrimonio tradicional. Os vascos estivemos obsesionados por parecer modernos: Baixo a lema Innovation by culture, os nosos complexos apareceron reiteradamente no programa: o bertsolarismo foi o bertsolarismo Modern, a cociña Innovative Gastronomy, Innovative Technologies in Sport no deporte rural e New Paths in Basque Dance para falar da danza vasca.
Avergoñámonos do noso folklore e, por tanto, non coñecemos o noso patrimonio cultural. Ou é ao revés? Avergoñámonos do noso patrimonio cultural porque non o coñecemos? Non sei cal é a galiña e cal o ovo, pero temos os dous connosco.
En Washington, os representantes vascos han ensinado o baile Txapeloaz nas sesións para dar a coñecer a danza vasca en eúscaro. No século XIX, nos Estados Unidos de América, unha danza un pouco parva, procedente de Inglaterra, sufriu un pequeno pero revolucionario cambio. Ao final de cada frase organizouse un cambio de parella. Isto deulle un éxito tremendo que perdura até hoxe. Foi coñecido en Escandinavia como All American Promenade no século XX e continuou estendéndose por Europa co nome de Aleman’s marsj. Na década de 1970 foi ensinado nun curso na localidade francesa de Chapelle deas Bois. Os que alí estudaron non puideron acordarse do nome da danza e empezaron a chamala Chapelloise. Foi traído ao País Vasco na década de 1990 por Patxi Pérez. Chapelloise en Gurea é o Txapeloaz, a mesma danza, o mesmo nome, a grafía traducida ao euskera.
Unha consecuencia? Que os vascos ensinamos aos estadounidenses unha danza de América do Norte, na que se trata dunha danza vasca e que mostra o noso legado cultural milenario. En Euskal Herria temos grandes artistas bailando tango, capoeira ou hip-hop, e si queriamos demostrar que somos modernos e cosmopolitas podiamos dar os seus cursos e demostracións en Washington. Pero sospeito que non nos convidaron a América a ensinarnos a cazar búfalos e a fumar a pipa da paz.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
O Consello de Euskalgintza está a alertar da emerxencia lingüística que estamos a vivir nas últimas semanas. Pasaron bastantes anos desde que se empezou a describir a situación do proceso de revitalización do eúscaro no cruzamento, na rotonda, no inpasse e con palabras... [+]
Non é tarefa fácil definir o que traerá o novo mandato de Estados Unidos no ámbito económico. O eixo da nova estratexia económica será a peculiar unión entre o liberalismo e o proteccionismo para o sector exterior. A pesar do que ocorreu en Estados Unidos de forma... [+]
LANBIDE puxo en marcha unha campaña de loita contra a fraude nas Rendas de Garantía de Ingresos e creou unha caixa de correos anónima de denuncia. Respondendo as críticas recibidas, indica que esta caixa de correos é un mero instrumento para ordenar denuncias e... [+]
A evolución que tomou Internet nos últimos 15 anos, unido ao seu modelo tecnolóxico e de negocio, fainos pensar que é unha ferramenta para incrementar os peores aspectos da humanidade. En todo o mundo creáronse axentes que non están satisfeitos con esta idea. Traballan... [+]
Os últimos anos saio pouco. Díxeno moitas veces, seino, pero polo si ou polo non. Hoxe asistín a unha sesión de bertsos. “Deséxolle moito”. Si, por iso avisei que saio pouco, supoño que vostedes asisten a moitos actos culturais, e que teñen máis que comparar. Pero... [+]
En 2006, Baltasar Garzón, entón xuíz estrela, sufriu unha especie de revelación e redactou unha práctica que garantía os dereitos dos detidos por terrorismo. O mesmo xuíz viu pasar pola súa sala a centenares de detidos incomunicados, moitos deles con evidentes signos de... [+]
Son un dos máis bonitos recordos que teño no corazón. Naquela época estaba a facer Filoloxía Vasca e fomos a unha sociedade de Arbizu a un concerto de Ruper Ordorika. Alí estaban Rikardo Arregi Diaz de Heredia e Juanjo Olasagarre. Non me atrevín a dicirlle a Arregi que... [+]
Recentemente, ante a pregunta sobre en que consistía a emerxencia climática, un científico deu a excelente resposta: “Mire, a emerxencia climática é esta, cada vez ves no teu móbil máis vídeos relacionados con fenómenos meteorolóxicos extremos, e cando te dás conta,... [+]
Dise que Simone de Beauvoir escribiu que o opresor non sería tan forte si non tivese cómplice nas liñas do oprimido. A min paréceme moi normal... Que queredes? Cando estás pisado, tamén é comprensible que queiras mellorar a túa condición, e para iso é moi útil ofrecer... [+]
O 25 de novembro, Día Internacional contra a Violencia Machista, a Secretaría Feminista do sindicato Steilas publicou un cartel: O noso corpo é un campo de batalla, e todos os centros educativos de Hego Euskal Herria recibírono. Queremos denunciar a violencia que sofren as... [+]
Vivimos nun contexto no que os discursos de odio antifeministas e racistas a nivel mundial están a aumentar gravemente. As narrativas de extrema dereita insérense en todo o mundo tanto polas
redes sociais como polas axendas políticas. O racismo e o antifeminismo... [+]
Moitas veces, despois de mirar as brumas desde a miña casa, ocorreume non coller paraugas, aínda que saiba que vou acabar de empapar. Por que será? Talvez non lle apetece coller o paraugas? Quizá coa esperanza de que non me molle? A pesar de todo, a conclusión foi sempre a... [+]
Recordo que con 16 anos, a Ertzaintza identificoume por primeira vez nunha concentración a favor do eúscaro ante os xulgados de Bergara. Criamos que en Euskal Herria era lexítimo o clamor pola euskaldunización dos tribunais, pero tamén entón faltaría algún permiso,... [+]
O desastre provocado pola pinga fría en Valencia deixounos imaxes dramáticas, tanto polas consecuencias inmediatas que tivo, como porque nos adiantou o futuro que nos espera: que este tipo de fenómenos climáticos extremos van ser cada vez máis numerosos e graves. Isto... [+]