Cando a liberdade che ocupa un lugar no día a día, cando tes que apoiarche necesariamente, cando che converteron nunha necesidade, non impórtache en que cárcere atópasche, o importante é non caer en prisións propias: “Non preguntes onde estou de novo./ Estou aquí,/ na patria do frío xeado e da auga tépeda,/ non na terra nin no aire, só en liberdade,/ simplemente en liberdade”.

A poesía de Ekhine ten unha virtude: non quere misericordia do que está no cárcere, non crea esa literatura gorda da culpabilidade colectiva. O zarauztarra canta á liberdade co acougo de quen sabe por que está ben preso. Claro, non queren cantar, non queren ser escritores, non queren en soños. Por iso dinos, consciente, que non é triste estar presos, senón deixarnos. Porque de aí empezamos a deixar á humanidade mesma. E o aspecto máis tenro e máis poético desa humanidade é levar as feridas á vista, recoñecer que a dúbida e a desesperación están dentro de nós: “para atopar/ quero/// quero// perdido//un novo eu/”. En lugar da atalaia, escribe tamén desde a empatía do que sofre, con rigor sobre o mundo dos que supostamente estamos libres.
Hikmet, Hernández, de Teresa Jesús. Chamaron á resistencia porque eran moi conscientes de si mesmos. Deron a volta ao sistema como as augas que se filtran polas rendijas do sistema: “Sácannos do armario e secuéstrannos no locutorio, ámannos// pero as nosas mentes/ xuntáronse e/ voaron, libres”.

É tamén o libro de poemas de quen arrisca. Escrito co corazón e as entrañas, ás veces é o máis alto e ás veces é demasiado caótico, demasiado ventrudo o significado dalgúns poemas, demasiado evidentes e recorrentes algúns argumentos poéticos, “con bágoas embotaré o odio e/ fágome o oco á tenrura”. Quizá sexa porque levamos os poemas do cárcere de Sarri nas pupilas, pero baséase na achega política e poética da miña literatura favorita do cárcere, que é tamén un pouco mística na fase, a observación e a profundidade. A poesía de Ekhine, nese sentido, é máis inexpugnable. Ten a vantaxe da frescura, o risco da cesta de cesta. O encanto e a achega máis fermosa deste libro é, en definitiva, o froito prohibido que nace dese perigo: un inmenso amor carnal moito máis belo que o amor romántico, moito máis liberador que a loita clásica.