Coloquio sobre humor
Castigo: Bos días, Lucio. Apenas recoñecinche. Afeitouse e perdeu bastante quilo. Oh, si parece vostede outro! Antes eras moi alto, pero agora máis longo.
Lucio: Bos días, si, Zigor. Grazas, pois, por haberme coñecido é por haberme adelgazado, porque si non, tería que pasar o día sen escoitar o mellor xogo de palabras que me fixeron até agora.
Castigo: Falas en serio? Pois ben, acabo de ocorrermo, segundo falaba. En verdade que non tiña ningún mérito. Non se sabe de onde veñen. Si debo ser sincero con vostede, dicíame que vostede non era moi afeccionado ao xogo de palabras.
Lucio: Eu son un entusiasta defensor do humor. Ás veces cheguei a pensar que o chiste e o poema non son máis que dous parentes dunha mesma familia, un por un e outro pola enorme importancia que ten a disposición dos elementos e pola destrución do todo que pode carrexar a desaparición dun só elemento. En chistes ou en poemas non necesitaría nada de máis. O chiste (e dentro del tamén o xogo de palabras) é a unidade mínima do humor verbal, do mesmo xeito que o da literatura é o poema (ou unha liña perfecta de versos).
Castigo: Por iso, seguramente, son tan mal narrador de chistes. Empezo a contar un e adianto ou desactúo o aguillón con graza, sen onde o necesite, con algo que xa dixen antes. Moitas veces pensei que tería que aprender de memoria para botar á miña familia nas ceas (porque a familia da miña nena ten moito costume de contar historias ridículas durante a sobremesa), como os versos ou poemas que nos ensinaban na escola. O meu sogro, por exemplo, sempre conta as mesmas e sen cambiar nin unha palabra.
Lucio: É vostede un mal chiste, porque quere explicar o chiste, pero ten que recitalo, si. Non se pode explicar nin un poema. Eu podería dicir que Sandro Penna ten un poema no que di que ser mozo sempre consiste en non arrepentirse de estar derramado aos sentidos e ti podes estar de acordo, pero ata que eu recite o poema a viva voz non sentirías a verdadeira emoción. Un bo poema e un bo chiste sempre ten algo de memorable.
Castigo:Para vostede, pois, a emoción e a risa son o mesmo?
Lucio: Hoxe volveríame a crer que si. Unha emoción inflúe na correcta (ou si prefírelo, bela) e imprescindible disposición das palabras. Iso non quita, como non valoro todos os tipos de poesía, que algunhas clases de humor teñan máis valor que outras. O humor conceptual (que revela o choque entre dúas ideas) ou o humor de situación (que revela o absurdo dun costume) prefiro moito máis que o humor que xoga coas palabras. Os que non poden traducirse a outro idioma, mellor que a min.
Castigo: Diría que é unha actitude lixeiramente esnob, que mostra un pouco de autogoberno.
Lucio:Non arroxarei a ninguén ao lume por un xogo de palabras. Pero creo que a) mostra menos imaxinación, b) dificulta o camiño cara a outros tipos de humor, c) implica o risco de semellante cratilismo barato, e d)…
Castigo: Aber, aber, aber. Cratilismo?
Lucio: Si. Da conversación de Platón (Crátilo cre que as palabras están intimamente unidas ao seu profundo significado). Cando o xogador de palabras crea unha nova de dúas palabras –“fago hitzilik”, digamos, ou euskahalduna – pode ter a tentación de buscar algunha revelación. Como na poesía.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]
O pasado mércores, a Facultade de Educación de Leioa estaba cargada de estudantes, xa que viña Samantha Hudson. É un artista, cantante e influencer transgénero mallorquino nado en 1999. A estrela dos encontros Kantatzen Herria contaba cunha fileira interminable de selfies e... [+]
Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]
Hay coincidencias sorprendentes na vida. Cantos espectadores poderían reunirse no Teatro Arriaga? Cantos aseos hai en cada planta? Que probabilidades hai de que dúas mulleres guipuscoanas coincidan no mesmo instante e lugar, despois de 35 anos sen verse?
Así atopei a Itziar... [+]
Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]
Vivimos tempos curiosos e realmente vivimos. Son tempos nos que se di que a educación está en crise e, polo menos, á vista de todos, a bolita ten xa 2.361 anos.
Non fora da academia de Platón, o seu querido mestre Aristóteles, para erixir un liceo. Un Liceo, evidentemente,... [+]
Hai unhas semanas, na rúa Deputación, no centro de Vitoria-Gasteiz, dous homes arroxaron a unha persoa sen fogar desde o pequeno rellano da escaleira que daba ao exterior do local onde durmía. Non só o derrubaron, senón que inmediatamente colocaron ante a lonxa unha varanda... [+]
Recentemente abriuse o plan de ordenación urbanística exipcio para o territorio de Gaza. Un debuxo recolle as rúas, edificios e imaxinarios do futuro, sobre unha realidade que aínda cheira a metralla e a artefactos explosivos. Proposta urbanística, utilizada como outro... [+]
Tanto feministas como ecoloxistas vimos a oportunidade de pór a vida no centro da pandemia de Covid-19. Non eramos uns idiotas, sabiamos que os poderosos e moitos cidadáns estarían encantados de volver á normalidade de sempre. Especialmente, os que pasaron un confinamento... [+]
O último informe do Instituto Vasco de Estatística, Eustat, destaca que aumentou a sensación de inseguridade cidadá. En Gurea, en Trapagaran, Seguridade xa, algúns veciños chamaron a manifestarse contra os delincuentes.
Dous foron as razóns que levaron a esa sensación... [+]
Hai vivendas que están subscritas a portais de venda porque queren comprar unha casa. De cando en vez fan citas para ver as casas, e estou seguro de que o vendedor sabe que esas persoas non comprarán a casa, non polo que atopan na visita, senón polo que non teñen... [+]
Arthur Clark escribiu en 1953 a novela distópica O fin da infancia: unha descrición dunha sociedade que deixou de xogar. E non é o momento de xogar especialmente a infancia? O momento de xogar, de sorprender, de ver e de facer preguntas vivas. O momento de deixar o espazo... [+]