Grazas ao traballo de moitos baserritarras, produtores e grupos de consumo, algúns temas até hai pouco marxinados (consumo, alimentación, agricultura…) están a desprazarse aos poucos cara ao centro da sociedade. E ao que é importante na rúa non se lle debería dar importancia nas escolas, nos centros educativos? Pois ben, a área de Igualdade e o Grupo de Consumo do Concello de Leitza (Navarra) empezaron a tirar deste fío. “Vivimos no campo e hai unha conciencia, porque moitas familias teñen un caserío ou unha horta. Pensamos que era un tema interesante para traballar no instituto”, cóntanos Josune Antxo, técnica de igualdade.

Mirar ao pasado, coser o futuro

O tema foi tratado en todos os niveis da ESO do Instituto Amazabal de Leitza, en tres sesións. No primeiro deles, proxectouse o documental Amalurra ahotsak, sobre a soberanía alimentaria en Euskadi. A continuación, repartiron aos alumnos un cuestionario para encher cos seus avós: Que hábitos alimenticios tiñan cando eran novos? Que comían e en que época? Como era a agricultura e que papel xogaban as mulleres? Unha vez enchido o cuestionario, na segunda sesión os alumnos e alumnas reuniron as conclusións, reflexións e ideas que obtiveran. Por último, os alumnos tiveron unha charla en Gotzone Sestao, membro do Grupo de Consumo de Leitz e baserritarra. Referiuse ao cambio brutal que sufriu o modelo agrario nas últimas décadas e aos prexuízos que iso leva. “A agricultura industrial foi un camiño moi recente, moi novo, mentres que a agricultura sostible é a que practicaban os avós e avoas nos nosos pobos até hai pouco”.

O tema desde unha perspectiva feminista

Un dos obxectivos da dinámica foi pór en valor e pór en valor a importancia da muller na agricultura. “A agricultura sostible sempre estivo moi ligada á muller: no caserío xogou un papel importante no coidado das sementes, na horta… A agricultura industrial, en cambio, achegou valores moi masculinos”, di Sestao. Grandes explotacións, monocultivo, enormes investimentos, a tecnoloxía máis renovada... Estas son algunhas das características deste modelo agrícola.

Antxok adiantou que os alumnos en xeral deron unha resposta moi boa e que teñen intención de seguir traballando no próximo curso: “Necesita continuidade para traballar a fondo”.