Acabo de estar en Cáceres, nunha xornada pola visibilidade das lesbianas. Cando os participantes se presentaron, moitos o fixeron da seguinte maneira: “Son Teresa e a miña muller é Pura”. É dicir, expresaban o seu orgullo de estar casados coa muller que tiñan ao seu lado. Dicían “muller” e non “parella”. Pareceume unha disposición estraña. As lesbianas que me rodean non son amantes do matrimonio, e (coa escusa da razón práctica) as que se casaron non o estenden ao catro ventos.

No movemento LGTB distínguense dúas tendencias. Por unha banda, aqueles que buscan a integración e a normalización; entre eles, priorizan o dereito ao matrimonio como símbolo simbólico da igualdade. A outra corrente rexeita o recoñecemento da sociedade heterosexual e as súas normas, incluído o modelo de familia tradicional. Queer (raro) utilizábase como insulto en Estados Unidos, e o valente activismo de gais, lesbianas e transexuais, que adoptaron como estratexia de resistencia, crearon o movemento Queer. No noso caso utilizamos o transmarikabollo para expresar que non queremos ser “normais” e “respectables”.

Eu móvome entre as lesbianas feministas de Bilbao, mirando a esa corrente queer, e despreceime da institucionalización do movemento LGTB. Á federación que agrupa ás asociacións LGTB españolas FELGTB chámana flagelate, burlándose do ton conservador que lle atribuímos. Sempre lembro as palabras do presidente do Reino Unido, David Cameron: “Inclínome por casar a Gai, precisamente porque son conservadora”. É dicir, mellor desde un punto de vista conservador si os homosexuais casan e levan unha vida prometida por Deus. Isto non é pecado, pero si é raspar con descoñecidos nun bosque ou nunha sauna. En consecuencia, o discurso oficial entre as lesbianas cidadás que nos atopamos na Zona vella de Bilbao é criticar a “heterosexualización” que supón o matrimonio homosexual.

Alejandra e Rosa casaron por lei de estranxeiría; Alejandra é de Colombia. Tamén é transexual. Un concelleiro do pp casou murmurando. Segundo o pasaporte, Alejandra era un home, pero ambos casaron en traxe e entre ramos de flores de cor arco iris.

Sole non cría nas vodas, pero participaba no FELGTB porque quería acabar co illamento das lesbianas rurais de Estremadura. Cando o pp votou en contra da lei de matrimonio, a federación dixo aos seus socios que necesitaban un gran número de matrimonios para defender mellor a lei. Logo dirixiuse á súa noiva cun ramo de flores.

Nestas xornadas falaron con orgullo das súas esposas, moitas delas de pobos pequenos, e saben o que é vivir o lesbianismo en segredo. Para eles é lícito o amor entre persoas do mesmo xénero que a lei do matrimonio estendeu entre a xente. Cando a muller que vive a soidade da lesbiana rural casa, enfróntase á sociedade que a rexeitou: manifesta o seu dereito a existir.

É necesario lembrar que o dereito ao matrimonio non garantiu a liberdade sexual, que a LGTBfobia segue viva, e que esa vía de “integración” descártanos a quen non queremos ser normais. Pero bo, despois de coñecer a estas mulleres, creo que é conveniente deixar de lado as dicotomías simplistas dos radicais/institucionais ou conservadores/abrasivos e recoñecer as pequenas historias e revolucións dos individuos.