O atractivo desta antoloxía poética de Ingeborg Bachmann (Klagenfurt, Austria, 1926 – Roma, 1973), da man de Nagore Tolosa, está na procura. O poeta esgotou a súa poética vinda en poucos anos, cando empezou a sospeitar que sabía escribir pero non tiña necesidade de escribir. De onde vén a necesidade de escribir, cal é a función do poema, e até cal pode ser o sentido autónomo da propia linguaxe, é o estímulo de Bachmann, e doutros da época.
Os poemas que se poden ler en si mesmos ou reflexionando sobre o sentido da poesía son: “Atoparon ton, / e mesmo ton, / límite sonoro indiferente, / barreira acústica tan soa / tan soa, nada / non chega”. A obra de Ingeborg Bachmann é tamén unha consecuencia poética da crise ideolóxica e literaria. Ten a inercia dos que tiveron que atopar algo novo, e ao mesmo tempo é profundamente estimulante. Aquí pódese atopar a palabra da muller rebelde, que se revelou contra os límites da linguaxe, que captou a importancia de cada palabra: “Tensado no fío do silencio / sangue, / collinche polo corazón máis forte”.
Realizou a súa tese doutoral ao redor de Heidegger, pero parece máis ben seguidor de Wittgenstein. É o representante dunha xeración que quixo chegar á lingua para unha época determinada, precisamente, desde a análise da lingua. Non en balde, tocoulle vivir a amarga retahíla dos que se desvanecían nas súas palabras, o terciario europeo envolto en si mesmo e silencioso. Beñat Sarasola define así no seu preámbulo este contexto: “A maioría dos escritores da posguerra alemá tiveron que facer fronte a unha situación extrema. Non só porque tiveron que reconstruír materialmente un país devastado, senón tamén porque tiveron que atopar un novo significado cultural, despois do nazismo, ao escribir. Todos tiveron que responder á mesma pregunta: como escribirlle despois do nazismo?”.
Como, pois, ler esta antoloxía sen utilizar a idea do silencio na cabeza? Aquí o problema é a literatura. Como dicir as cousas, quero dicir. Como nós tamén somos o resultado de dicir, as palabras adquiren un peso que normalmente non teñen: “Na noite dos riles e os trevos / feiticeiros / mollarme os pés, / para andar máis rápido”.
Neste modo de poesía só hai imaxes –articulistas e trevos– fóra do tempo. En nós estremécense polo seu son, polo seu peso… en definitiva, porque nós mesmos somos a lingua e produto do seu uso.
Cando se menciona a Bachmann menciónase a Rilke, Celan. Pero como o lector verá neste libro, é moito máis radical, clásico novo, a poesía de Bachmann.
Ingeborg Bachmann
Itzultzailea: Nagore Tolosa
Poemak
Susa, 2016
Basabürüako ibar eskuineko gazteek lehen maskarada arrakastatsua eman dute igandean, Lakarrin.
Iaz jarri zuten martxan lehenengoz Alde Zaharrean Jantoki Herrikoia. Auzokoak elkartu eta mahaiaren bueltan konpainian bazkaltzea da gakoetako bat. "Auzotarrak elkarren artean ezagutu eta komunitatea sortzea da gure nahia", azaldu du AZ Ekimeneko kide Asier... [+]