A un proceso como o da esquerda soberanista débeselle avaliar ocasionalmente a saúde para determinar si o proceso está a ser cambiante ou variable e actuar en consecuencia. E o noso quere ser cambiante. No estudo de saúde débense ter en conta os indicios cuantitativos, numéricos e cualitativos. A medida cuantitativa vén dada pola sucesión de votos obtidos polo proceso electoral, con persoas detrás dos votos. E, por tanto, non parece que se estea conseguindo a potencialidade social que ten o proceso, polo menos non o suficiente para dar un salto cualitativo. Por tanto, todas as eleccións son importantes, incluso as afastadas, porque no camiño sen pausa que esixe o proceso non se pode deixar o espazo da esquerda soberanistas en mans de quen, nunha competencia cuantitativa como nunca, están a facer unha xestión sen soberanía de aquí ou da esquerda soberanista de alí. A soberanía é a aposta social; e o cambio, por certo.

Os indicios cualitativos son difíciles de medir ata que chegan á superficie “por sorpresa”. En calquera caso, si algunha vez imos dar saltos cuantitativos, será polos desexos e as necesidades da sociedade en xeral. Cataluña é a materia diso, porque de súpeto, supostamente, manifestouse a indignación acumulada no imaxinario social de alí. Non é a nosa situación, aínda que teñamos unha chea de razóns para ser indignados; é un sinal de que non facemos as cousas ben. Deberiamos reflexionar sobre iso, sobre todo, quen non temos o pasado senón o futuro como obxectivo e o presente como dirección.

Aí está o problema de ampliar, profundar, entrelazar e adiviñar, contradicións, os camiños da Soberanía e do Cambio, que son os eixos do noso aposta socio-política, escritos en plural. Tamén cualitativamente, impulsor dos saltos de mañá. Máis aló das eleccións, máis aló das institucións, ampliando a necesidade da soberanía con pedagoxía, conseguindo con credibilidade. Si non, acabouse. E iso esixe unha revolución do pensamento antes de pensar noutras revolucións.

Facer o camiño andando. Multiplicar o devandito e o feito para fortalecer a estrutura poliédrica que necesita o proceso. Poliédrico, que necesita pulpa, rostro, moitas e variadas. Hai moito que aprender niso, o suficiente para non condicionar todo o proceso do ámbito curto que un asume. Todo é importante, pero o máis importante é que o proceso siga o seu curso, de maneira efectiva. O proceso necesita de todos os días do calendario; si hai máis, tamén deles. Incluídas as de campaña electoral. Aproveitemos a lúa e a punta do dedo para pór en valor ambas as cousas; outros se empeñarán na punta do dedo esperando que se dea algunha das dúas caras. Nós no noso, fiucegos.