Non quero facer un diálogo habitual baseado nas vivencias. Como foi o teu proceso de transición, cando che deches conta, etc…
Alégrome de que tamén a min déame moita preguiza. Preferiría pasar por outro sitio e evitar este tipo de preguntas. Até agora respondín moitas veces o que é ser trans, como foi a miña transición, cando e como comecei o proceso de hormonación... Respondín pensando que podía axudar sobre todo ás persoas que teñen esa experiencia, pero ultimamente estou cansado diso. Fago cine, participo en diferentes colectivos e de aí quero contar as cousas. Ademais, son consciente de que a miña vivencia non é máis que miña e que hai miles de maneiras de ser trans. Cada unha ten a súa. Crecín nun barrio de Barcelona, teño aos meus pais médicos e non vivín o proceso da maneira conflitiva que viven outros. Pero sei que moitas outras persoas trans viven moito máis solitarias e complexas.
Participa no proxecto Cultura Trans desde 2005. Que é?
Promovemos sobre todo novos referentes. Con iso, buscamos transformar a estrutura do sistema e integrar plenamente a cultura trans na sociedade. Así mesmo, temos especial interese en crear mensaxes de construción para as novas xeracións trans, que poidan pensar nun futuro desde un lugar máis positivo. Todo isto querémolo facer desde o ámbito da cultura porque sabemos que a cultura ten un enorme poder transformador, en moitos casos superior ao das políticas convencionais.
Falando de referentes… Cal é o panorama no cine?
Se realizas unha procura en Internet sorprenderíache coa escaseza de referencias. Nos últimos anos, o director de cine La Wachowski (V de Vendett a, Matrix…) é o máis citado. De súpeto, a presenza dunha persoa trans no mainstream con pleno recoñecemento rompeu as formas do pensamento regrado: os trans, ademais de exercer a prostitución, poden traballar no cine e facer películas como Matrix. Pero máis aló de Wachowski haberá moita máis xente trans no cine, uns poucos fronte á cámara e outros detrás da cámara.
Cres que iso axuda?
Pois teño contradicións. Por unha banda, creo que é necesaria a visibilidade. Como dixen, o feito de que os referentes trans estean en circuítos oficiais ou socialmente aceptados pode axudar ás persoas que viven o proceso. Pero, doutra banda, non creo que esas persoas trans que se fan visibles representen a toda a comunidade. A miúdo parece que só son personaxes famosos aos que se lles admite unha dose de frivolidade.
Isto ten pouco que ver co que viven moitas persoas.
Por suposto, isto non é a realidade da comunidade trans. Diría que unha gran maioría das persoas trans aínda viven a exclusión. Crer, levo moito tempo no activismo trans e vin de todo. A transexualidad e a exclusión seguen sendo conceptos moi relacionados; atopar traballo, realizar procesos de hormonación con seguimento médico, facer fronte aos danos derivados do estigma… Aínda hai moitas dificultades e por iso creo que é imprescindible recuperar e difundir outras referencias trans.
É dicir, traballa por unha representación máis digna.
Así é. É curioso, porque ultimamente me estou centrando no tema da representación, sobre todo na ficción, e estou a chegar a unha conclusión. Cando se quere representar ás persoas trans na película ou na publicidade, a maioría das veces son homes, xa sexan homes trans ou mulleres trans. A película Transamerica é un dos poucos papeis nos que unha muller xoga o papel dunha trams, precisamente a que está protagonizada pola actriz Felicity Huffman. Á fin e ao cabo, penso que detrás diso está a influencia do patriarcado, e que por tanto, aos homes recoñéceselles a categoría trans en maior medida que ás mulleres.
Para terminar: cal é a película que Pol Galofre quixese facer?
Ufa… Pregunta difícil. Podo dicirche cal é o meu último traballo. Conseguimos financiamento para un proxecto no que estamos a tentar conectar e visibilizar o mundo laboral e a transexualidad. Estamos a traballar na documentación das persoas trans que traballan en diferentes postos de traballo. E como sempre, estamos a atopar moitos máis casos dos que se pensaba. É un proxecto interesante, á fin e ao cabo temos a intención de demostrar que os trans estamos en moitos sitios.
“Beti ibili izan naiz mugimendu feministan parte hartzen eta elkarlanean ekimen andana antolatzen. Azkenaldi honetan autodefentsaren inguruan lan handia egin da, ikusita nola hazten ari den erasoen kopurua. Nik ikastaroak jaso ditut, baina azkenaldian gizon trans-ek horietan duten parte hartzearekin zalantzak ditut; azken batean, gizonen irudia ordezkatzen dugu eta hori emakume batzuentzat deserosoa izan daiteke”