A iniciativa Gure Esku Dago volveu mostrar o seu apoio o pasado domingo, con decenas de miles de persoas na rúa e reivindicando o dereito a decidir. A reivindicación volveuse a realizar nun ambiente festivo, do mesmo xeito que na cadea humana de xuño do ano pasado. E cun obxectivo moi concreto, que nalgún momento antes de que sexa tarde, os vascos leven o dereito a decidir ás urnas.

Ademais, sinalouse que o próximo ano o obxectivo trasladarase a varias localidades: Dima, Ispaster, Hernani, Goierri Gipuzkoa… Agora proclamalo e decidir mañá. O pasado domingo, os modistos coseron nesa dirección diversas e diversas vontades, e agora parece que chegou a hora de pór a pota no lume nos pobos elixidos no seguinte paso. Os resultados veranse o ano que vén, pero un factor para que estes sexan bos é o que está na base de Gure Esku Dago e que non se pode esquecer: fortalecer á cidadanía e á sociedade para que aqueles que creen no dereito a decidir, póñanos nesa dirección inevitablemente. E iso custará máis. Fai falta máis forza da que demostrou o pasado domingo para pór a todo un pobo nesa dirección.

Entre as sombras da do domingo está o non encher a praza de touros de San Mamés, Anoeta e Pamplona/Iruña. O hashtag de Twitter sobordaba #baietzbostak. Pois non, non se cumpriron, e Gure Esku Dago ten que ter moi en conta tamén iso e sacar conclusións. Haberá moitas razóns, o tempo, o formato, o obxectivo demasiado grande, a idoneidade da mensaxe, as eleccións municipais… A cuestión é que non se conseguiu motivar e atraer a gran parte da cidadanía que participou na cadea humana do ano pasado.

A confrontación pode ser de palabras crave nesta análise. Gure Esku Dago quere reunir a sectores sociais que se enfrontaron entre si en torno ao dereito a decidir, tanto a sectores abertzales que se enfrontaron entre si, como a aqueles que se sitúan ao redor da dicotomía abertzale e españolista. Todos eles, ao redor dun dereito democrático.

Iso é o que reflectiu o proceso que impulsou a ANC en Cataluña e, de maneira diferente, tamén o proceso de Escocia. En Cataluña, a actitude de España pecha e agresiva foi clave para alimentar ao movemento soberanista. En Escocia foi ao revés, o SNP e todo o seu ámbito institucional lideraron o proceso e levaron aos cidadáns ao dereito a decidir. A pesar de que se poden facer moitos matices, o proceso catalán apoiouse máis na competencia con España e Escocia máis na cultura democrática dos británicos.

Bastaría con esta cultura británica, pero todo indica que en España o esquema de confrontación terá máis importancia no futuro. E tendo en conta os modelos de confrontación que se deron no pasado en España e en Euskal Herria, convén subliñar que esta competencia debe ser plenamente democrática e civil, pero confrontación. A nova esquerda española podería achegar a medio prazo outras perspectivas, pero neste momento vese moi lonxe esta posibilidade, mesmo si materializásese a fórmula da unidade dos cidadáns para as próximas eleccións xerais.

Os grandes movementos de masas seguirán sendo indispensables, pero máis importante que nunca será que as decisións que se tomen cada día para alimentar o dereito a decidir impúlsense nesa dirección. Existen ámbitos para iso: No relatorio de autogoberno do Parlamento Vasco, que lugar e que relevancia terá o dereito a decidir? ; Como vai estender o novo Goberno de Navarra, por exemplo, o modelo D na zona non vascófona? Os recursos interpostos polo Tribunal Constitucional aténdense: ; Con ou sen Udalbiltza, como se debe levar a cabo a colaboración entre as entidades do tres territorios administrativos en cuestións moi concretas da vida diaria? Unha sociedade que non ten a capacidade de canalizar un proceso de paz que afecta de cheo á sociedade vasca, poderá decidir sobre o seu futuro?

As preguntas e os campos pódense pór un tras outro. Si en todas e cada unha delas nótase a presión de Gure Esku Dago e da cidadanía, a sociedade vasca tamén decidirá nas urnas, si non, dificilmente.