Kaguen…
Zeberion kontatua, errotari batek “Mekaguen la Señora de Anboto” esan ei zuela eta Señorak errota paratu egin ziola; harik eta gizona, apez batek ondo aholkaturik, hartzulora joan zitzaion arte, barkeske. Eta errota berriz abian ezarri ziola Señorak, egiazko handiei doakien magnanimitateaz.
Bidarrain, mendi-mendian den Harpeko Saindura joan zen apez bat, eta hangoa ikustean esan omen zuen: “Hau deus ez duk, hau kaka Saindia duk!”. Eta etxeratutakoan sekulako beheitikoa jauzi zitzaiola. Saindu hura egiazkoa zelako froga, gaineratu zuen kontalariak, irriz. Logikoa: misiolari batek paganoen aurrean jainko-irudiak apurtu eta bertan suntsitua ez bazen, idolo faltsuak zirela ezagutzen zen.
Jesukristo munduan gaindi ibiltzen zen garaian, Bithirinan iragan zen, Azpineko bidean, omen. Gizon bat atzeman zuen, bere orga-otea uzkailirik eta saihetsean otoizka; Jesukristo aitzina joan zen, kasurik egin gabe. Eta gero beste bat atzeman zuen, sakre-mandoka bere orga ezin altxatuz ari; eta hura lagundu zuen. Otoitz ari zena ez zuen batere lagundu, zehaztu zuen kontatzaileak, entseatzen ez dena ez duelako Jainkoak laguntzen –eta bost axola biraoa... Istorio hau entzun zutenek ere barre egin zuten.
Frankismo pean delitua zen biraoa, eta Tutera aldeko mandazainak sakre zaleak, inon baldin baziren. Baten bati gurdia uzkaili eta kaguendioska hasi zen. Aguazilak entzun, 25 pezetako isuna ezarri eta herriko etxetik pasa zedila, ordaintzera. Heldu da mandazaina leihatilara eta 100 pezetako billete bat ateratzen du. Funtzionarioak, ez duela xeherik atzera emateko eta biharamunean itzultzeko 25 pezetarekin. Eta besteak orduan: “Kaguendios, kaguendios eta kaguendios: kobra dena!”.
Hitzetik hortzera erabili izan dira biraoak gure ezaupidean, cool eta alaiki maiz. Eta konplizitate zerbait sumatu ohi da blasfematuaren eta blasfematzailearen artean, bataren errekonozimendua balitz bezala bigarrena, biraoa intrintsekoa zaiolako erlijioari. Aldatuko al zaizkigu gauzak orain eta, bakeagatik, blasfemiak berriz zigortuko? Zein zigortu, ordea? Denak ala bakarrik defendatzaile armatuak dituztenen kontrakoak? Eta, trukean, lasai pikutara bidali Anbotokoa, Wakan-Tanka, Xangó eta konpainia guztia, haien jarraitzaileak anitz eta sentiberak badira ere.
Araiz, gaia ez da gehiago aktualitatera etorriko. Baina beldurrak bere lan dongea egina du eta auto-zentsuran gaude. Ez dezala bederen legeak berma.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Cando traballas con persoas maiores ou con persoas con diversidade física e neuronal, dásche conta de que a idea da competencia na nosa sociedade limítanos moito como especie. É dicir, o noso sistema ponche en valor por facer as cousas de maneira específica, e o que non o... [+]
Quería escribir polas luces de Nadal e reivindicar que se converta nunha tradición anual nesta época de iluminacións de rúas, un espazo público acolledor, alegre e gozoso desde o punto de vista da clase. Pero, por suposto, tamén espazos públicos cálidos onde algúns... [+]
Perdoa aos carballais, encinares, olmos, garzas, fresnos, alisedas, castañares, bidueiros, gorostidias, manzanales, piñeirais e a todas as sociedades das árbores, pero hoxe o hayedo ten unha cita con motivo das celebracións da fronteira invernal.
Resúltame máis fácil... [+]
Volve Euskaraldia. Ao parecer, será na primavera do ano que vén. Xa o presentaron e a verdade é que me sorprendeu; non o propio Euskaraldia, senón a lema del: Farémolo movéndonos.
A primeira vez que a lin ou escoitado, vénme á cabeza o título da obra que puxeron para... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Cando o sistema colonial capitalista heteropatriarcal cuéstionase e loita, ataca sen piedade. Utilizando todas as ferramentas ao seu alcance para fortalecer, fortalecer e consolidar o poder institucional, os medios, a xustiza, a lingua, a cultura, a violencia...
En Suíza,... [+]
Non sei si vostedes tamén teñen a mesma percepción –recoñézoo: aquí empecei a escribir de maneira acientífica–. Refírome á extensión natural da palabra preguiza. Cada vez escoito máis nos recunchos de Hego Euskal Herria: eúscaro, español e, por suposto,... [+]
Moitos en Nadal sentimos máis preguiza que ilusión ao pensar nas comidas e encontros familiares. Pero adiantámosvos que non é a comida a que nos fai sentirnos colectivamente incómodos, senón a normatividad que define á familia tradicional. É máis,... [+]
Sempre me pareceu máis significativo o modo que se di en castelán aos carruajes que se poden atopar aquí e alá: humilladero. Non é un nome bastante lixeiro, branco ou non ten ningunha connotación? Á fin e ao cabo, todo o que pasaba por alí debía ser humillado. É sabido... [+]
O final da República Árabe Siria causou unha gran sorpresa pola forma en que se produciu: rápida e case sen resistencia. Con todo, non é tan estraño si temos en conta que o país estaba destruído, empobrecido e trocado. Hai tempo que a maioría dos sirios non se preocupaba... [+]
A novidade adoita ser unha das palabras máis escoitadas que se asocia á Feira de Durango. A novidade está alí, e aquí a novidade. Con todo, nalgúns casos é suficiente con dar un aspecto diferente ao anterior para pegar esa etiqueta. Os CDs e as reedicións remasterizados... [+]
O eúscaro ten un caudal de auga moi grande na escaseza. Cada pinga local rega e revive a nosa cultura. Ofrecerlle un mar de auga a aquela sede. Aínda que o eúscaro veu dun pozo profundo e escuro, todos sacamos a nosa mostra de auga salgada e convertémola en fonte. E agora... [+]
Os mozos comezan a consumir pornografía antes, xa que o porno é a súa única educación sexual. Como demos chegamos até aquí?
Hoxe en día, hai que recoñecer que grazas a Internet é moito máis fácil ver pornografía. Desgraciadamente, a través dun clic o neno de entre... [+]