A plataforma Guk gEUre Kulturaz (GEUK) solicitou o pasado luns a adopción de “medidas urxentes” para facer fronte á “deterioración progresiva do ecosistema cultural”. O Consello Vasco da Cultura, que reúne aos axentes culturais públicos e privados, reuniuse esa mesma semana e atopou un programa concreto sobre a mesa. Proposta por creadores, organizadores, medios de comunicación e educadores de diferentes ámbitos, reunidos por GEUK: Achegas de máis de 300 persoas.

O Plan de Medidas Urxentes presentado o pasado 9 de febreiro no Kafe Antzokia de Bilbao é amplo e concreto, propón 31 decisións en diferentes ámbitos –económico, xurídico, de visibilidade…– e oito obxectivos principais, desde a articulación dun sector disperso até o fomento do emprego vinculado á cultura. Algúns destes obxectivos requiren cambios lexislativos, como o establecemento de cotas de información por parte dos medios locais sobre a cultura autóctona, e a posta en marcha de “colaboracións desde a responsabilidade compartida” no deseño de orzamentos ou políticas culturais.

Pretende ser un documento de debate no que se busquen vías comúns entre todos os axentes implicados na actividade cultural.

Un sector en marcha

Máis de 5.000 empresas, 20.000 traballadores, máis de 10.000 asociacións e 30.000 voluntarios forman parte do ecosistema cultural de Euskal Herria, segundo os datos facilitados por GEUK. A plataforma comezou a andar en 2014 con dúas sesións celebradas en Durango para fomentar o coñecemento mutuo e o traballo conxunto entre os participantes do sector.

O texto, que foi dirixido ao Consello Vasco da Cultura en febreiro, pretende ser divulgado, ademais de por este órgano, polo Parlamento Vasco, outras administracións públicas e partidos políticos. Tamén entre a cidadanía, por suposto, para impulsar o diálogo público sobre as políticas culturais. Hai preocupación e, por primeira vez en moito tempo, compartiuse entre moitos.

Axencia vasca de dereitos de autor a partir do 26 de febreiro

Se non che coñeces o Colexio de Culturistas Vascos (EKKI), non te preocupes, xa que a partir de agora decatarasche del. Tal e como se publicou no boletín oficial do País Vasco o 21 de outubro de 2014, o Goberno Vasco autorizoulle como organismo xestor de dereitos de autor principalmente de Álava, Bizkaia e Gipuzkoa. Será presentado o 26 de febreiro na Casa do Eúscaro, situada no barrio bilbaíno de San Ignacio da capital biscaíña.

Aínda que “principalmente” se creou para a CAV –así se publicou no boletín–, e aínda que corresponde ao Estado español definir o que iso significa, como explicou o propio escritor e membro de EKKI Igor Estankona en outubro, a vocación da axencia é servir para “todo o territorio do eúscaro”. É dicir, tamén poderán inscribirse en EKKI creadores labortanos, bajonavarros, suletinos e navarros.

Son cinco os socios fundadores da asociación: Euskal Idazleen Elkartea, Euskal Editorea Elkartea, Musikarien (Asociación de Músicos de Euskal Herria), Euskal Herriko Bertsozale Elkartea e Irudika Euskal Irudigileen Elkartea Profesional. Ademais, xa se asociaron varios individuos, trasladando unha obra propia que non estaba en poder doutra entidade de xestión a EKKI.

Como se vai a organizar? Á hora de falar de EKKI quixeron resaltar as palabras “próxima” e “transparente”, probablemente porque a forma opaca de funcionamento das institucións que xestionan os dereitos de autor de España e do Estado francés –SGAE, SACEM...– está en xogo para moitos cidadáns e non poucos culturistas. Non vai ser fácil, pero se trata de acertar con outro modelo. No caso de EKKI, será a asemblea xeral a que defina o rumbo da organización. De momento, están representados os socios fundadores e todos os que se inscriban terán a opción de participar: un socio, un voto.

Trátase de iniciativas diferentes, aínda que algunhas preocupacións, polo simple feito de traballar nun mesmo sector, van ser similares. Crearase unha ponte entre ambos? Vai cambiar algo? Ambos os proxectos teñen un peso suficiente para dar forma ao ano cultural que comeza a adquirir forma.