Prisioneiro que quería ser libre
- Josu Martínez::Túneles, sabas, disfraces e bafles Elkar, 2014
Josu Martínez mesturou a imaxinación e a realidade no seu libro Tunelak, Izarak, mozorroak eta bafleak (Elkar, 2014), publicado na mesma revista. Nos últimos 50 anos publicou unha colección de dez intentos de fuga de presos políticos, algúns deles exitosos e outros sen éxito. De todos os xeitos, o éxito importa pouco aquí, xa que, como recoñeceu o propio escritor, centrouse sobre todo na procura da diversidade. Na medida en que o deber de todo prisioneiro é ser libre, uníronse para o interese do lector as diferentes formas de imaxinación coas que se abordou; fugas frustradas e derrotadas, ridículas, emocionantes, sorprendentes, etc. Algúns serán moi coñecidos, como a mítica escapada de Sarrionandia e Pikabea dentro dos Bafles, ou a fuga de Segovia, e outros, polo feito de mantelos en segredo, son menos famosos.
Predomina o ton e a forma xornalística. É dicir, que Josu Martínez fai partícipe ao lector das conversacións mantidas coas testemuñas directas. Grazas a iso, o impacto, a sorpresa e a intriga é aínda maior cando sabemos que todos os personaxes destas escapadas son de carne e óso que poderiamos cualificar de aventuras artísticas. Pola contra, “da ignorancia de quen só coñeceu este tipo de cousas en películas” (na edición 68), poderiamos pensar que todo é inventado. Así ocorre, por exemplo, coa fuga de Kabra, que se salta pola xanela do hospital cun coche de amigos debaixo esperando, pero que de forma espontánea toma outro camiño. “Iso si que é unha fuxida do Kabra, non só aos policías, senón tamén aos compañeiros!” (páxina 60). Tamén sorprendentes o cambio dos irmáns Berasategi e a operación dos Iparralde no cárcere de Pau. As dúas escapadas para saír tras entrar no cárcere.
Josu Martínez elixiu dez escapadas para ofrecernos nun libro. É dicir, pola súa imaxinación persoal ha combinado estas e así, creo que conseguiu un resultado axeitado. Lectura áxil, con fontes de información, datos e elementos de interese e coroada por unha idea de Sarrionandia sobre as fugas. Ao final, atoparemos unha cronoloxía das fugas dos últimos 50 anos e unha recompilación das fontes de información da hemeroteca que axudaron no proceso do libro.
Lectura moi recomendable.
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Ikerketa parte-hartzailea eta gogoetatsua bultzatzen du Biharamunen Lantegia kooperatibak, eta zientzia eta ikerketa herriarengana hurbiltzeko lan egiten du. Duela urte eta erditik egoitza Bidarten dauka, eta Institut Curie-rekin elkarlanean Iker Herria ikerketa zentroa sortzeko... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Amenabar enpresak Bilboko Udalaren eskutik apirilaren 4rako agindu duten desalojoaren kontra azaldu dira bilkuran. Poliziak indarrez kanporatu ditu. Ostiral honetan18.30ean, Errekaldeko Plazatik hasiko den manifestaziora batzeko deia luzatu dute gazteek, baita desalojoaren... [+]
Europako Batzordeak aurkeztu duen plana ustezko gerra edo hondamendi baten aurrean “bizirauteko” kit batetik harago doa: hogeita hamar neurri proposatu ditu eskoletan, enpresetan eta herritarren artean militarismoa eta beldurra sustatuko dutenak.