Gremlin espeziearen eboluzioa
Hollywood, 1984. Joe Dante zine zuzendariak Gremlins filma estreinatu zuen. Gremlinek, beldur ukitu bat duen komedia horren protagonistek, Gizmo izeneko mogway batetik jaio eta AEBetako herri bat hankaz gora jartzen dute. Eta dena, Gizmoren jabeak saltzaileak emandako oinarrizko hiru arauak bete ez dituelako: ez hurbildu mogwaya argi distiratsuetara, urik ez eman eta, batez ere, gauerdia jota ez dezala jan. Diru-jan ederra egin zuen filmak; 150 milioi dolarretik gora bildu zituen. Baina gainera izaki bihurriak 1980ko hamarkadako ikono bihurtu ziren.
Baina gremlinak ez ziren film sortaren gidoilarien asmakizuna izan. Europa Iparraldeko tradizioko izaki batzuek izan omen zituzten inspirazio iturri. Kondairak dio iratxo modukoak zirela, makinak saboteatuz, okerrak eraginez eta objektuak desagerraraziz jostatzen zirenak.
XX. mendera arte ez zen haien berri idatziz jaso. Lehen Mundu gerraren ostean azaldu ziren lehenengoz gremlinei buruzko albisteak egunkari britainiarretan. Fabriketako langileek kezkatu behar zuten bereziki, gremlinak ez zeudelako ados Industria Iraultzak ekarritako aurrerapenekin.
Baina Bigarren Mundu Gerran hasi ziren benetan gremlinetan sinesten –edo, badaezpada, existitzen ez zirela ozen ez esaten–. Dirudienez, Ekialde Hurbilaren inguruan hegaldatzen ziren RAFeko pilotuak gremlin txikiei egozten zizkieten itxuraz arrazoirik ez zuten istripuak. Gremlinak aireplanoen barruan sartzen omen ziren eta motorra edo beste edozein gailu hondatzen zuten.
Pilotuek pentsatuko zuten hobe zela halako zaletasun suntsitzaileak zituzten izakiak alde izatea. Horregatik, Alemanian bonba hegazkinak gidatzen zituzten pilotu britainiarrak gremlin panpinak eramaten hasi ziren edo fuselajean gremlinak marrazten, zorte ona ekartzen omen zielako.
1943an, gerra betean, Roald Dahl RAFeko pilotuak The Gremlins izeneko liburuxka idatzi zuten, izaki txikien bihurrikeriak kontatzeko. Eta bertan, gremlinen txikiziorako zaletasunaren jatorria azaltzen du, modu ez oso zientifikoan: gremlinak gizakiei erasotzen hasi ziren bizitoki zuten basoan hegazkin fabrika bat eraiki zutelako, eta ondorioz haien etxetxoak suntsituta geratu zirelako.
Londres 1928. Á Vitoria and Albert Museum chegou un cadro moi especial: no cadro aparece un home negro, con perruca e levita, rodeado de libros e instrumentos científicos. Así foi catalogado no Museo: “Singular retrato satírico que representa un experimento errado na... [+]
Pensar sobre os clásicos literarios significa necesariamente pensar desde hoxe. Precisamente, a denominación clásica está condicionada a que se trate de obras que chegaron até hoxe, polo que pensar sobre elas é pensar como e por que chegaron até nós esas obras, preguntar... [+]
Dise que Simone de Beauvoir escribiu que o opresor non sería tan forte si non tivese cómplice nas liñas do oprimido. A min paréceme moi normal... Que queredes? Cando estás pisado, tamén é comprensible que queiras mellorar a túa condición, e para iso é moi útil ofrecer... [+]
A escritura de autobiografía é, segundo din, a ferramenta máis eficaz para o desenvolvemento persoal, a máis liberadora. Tirar das cousas do pasado e lembralas, parece que axuda a desatar os nós do presente. Si, axuda a entender o presente e a debuxar un futuro que nos... [+]
Etiopía, 24 de novembro de 1974. O esqueleto de Lucy foi achado en Hadar, unha das pegadas máis antigas dos antepasados humanos. O homínido australiano de Australopithecus afarensis ten entre 3,2 e 3,5 millóns de anos.
Entón considerárono o antepasado das especies, a nai... [+]