JOAN MARI IRIGOIEN ::Ama, tiro, bammm!
Elkar, 2013
Handitzat har daiteke Joan Mari Irigoienen azken eleberria: Arma, tiro, bammm!
Ozta-ozta 600 orrialde egiten dituen liburu mardul honen izenburuari erreparatuta, tematikaren ildoari buruzko susmo txiki bat izan dezakegu: armak, hortaz, gerra. Esan nahi baita, baldin eta P orduan eta Q. Eta era berean, nahiz eta ez Q beti existituko da P, beraz Q asmatu behar. Noiz utziko diogu ekuazio matematiko honen zirkulua gizentzeari?
Matematika hizkuntza bilakatze prozesu horretan, zenbait galdera interesgarri proposatzen ditu eleberri honek; zertarako armak ekoitzi, gerra ez badugu nahi? Eta orduan, bidezkoa al da ekoizpen horretaz baliatzea armen kontrako gerran? Horrela formulaturik suabeago diruden arren ondorioa bera da: gizakiak nola edo hala asmatu beharra du gerra, batez ere arma trafikoa batzuen aberastasun-iturri den heinean.
Hausnarketa honi bidea emateko hari narratibo bik eutsiko diote josketa lanari; Mendebaldeko munduaren orratza batetik eta Ekialde Hurbilekoa bestetik, bakoitza mutur batetik hasita, begia begi truk leloak bultzaturik, sare beraren ekoizle bilakatuko direnak. Zein den errudun eta zein biktima izango da pertsonai batzurengan azaleratuz joango den funtsezko galdera, maite ditugun pertsona errugabeen heriotza mendeku hartu nahi izatean hain zuzen ere, erantzun erraza ez daukana.
Bloke handien arteko gerra horretan, bi familien istorio paraleloki garatuek osatzen dute eleberriaren mamia; Bereibar izeneko herri batekoa bata eta Balad al Xams-ekoa bestea. Tregua barik ekingo dio idazleak, pisutsu xamar zenbaitetan, familia bakoitzaren hirugarren belaunaldira arteko biografia kontatzeari. Zentzu horretan goraipatzekoa da Irigoienek mundu islamdarraren fabulazioan burutu duen lan izugarria. Ez soilik erlijio, ohitura zein giro kulturalaren aldeei dagokienez, guzti horrek pertsonaia bakoitzaren barne mundua eraikitzeko momentuan baizik.
Zerk bultza dezake talibana motxila jantzita bere buruaz beste egitera? Ez da justifikazio kontua idazleak bilatzen duena, gorputz osoa dardar batean jartzen digun hotzikara eragitea baino. Bide beretik aipatu ere, nahiz eta nire ustea izan daitekeen, badela eleberrian erruduna zelatatu nahiko lukeen hatz seinalatzaile bat, idazlearen inkontzienteak traizionaturik edo, bere kabuz jokatzen duena. Hala izanik ere, eleberriak mantentzen du haren berezko indar eta kalitatea, beraz zinez gonbidatzen dut irakurlea orrialde hauetan barrena bidaiatzera.
Istorioek aurrera egin ahala, biek bat egingo duten susmo aski ziurra du irakurleak. Momentu hori noiz iritsiko zain, narrazioaren tentsioa in crescendo doa, bammm! entzungo dugun arte.
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Ikerketa parte-hartzailea eta gogoetatsua bultzatzen du Biharamunen Lantegia kooperatibak, eta zientzia eta ikerketa herriarengana hurbiltzeko lan egiten du. Duela urte eta erditik egoitza Bidarten dauka, eta Institut Curie-rekin elkarlanean Iker Herria ikerketa zentroa sortzeko... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
