Escocia exerceu o dereito a decidir que lle recoñeceron e decidiu permanecer no Estado anterior con promesas de asumir máis competencias para xestionar o día a día. Con todo, a medio prazo, os escenarios que poden estar alí son moi abertos, incluída a existencia dun Estado, o que demostra que é crible o que se fixo até agora. Por tanto, ser titular do dereito non implica necesariamente unha aposta pola forma de soberanía que é o Estado. Aínda que é obrigatorio, non é suficiente para ser Estado. É dicir, o exercicio do dereito fai ao pobo soberano en si mesmo, pero a creación dun Estado é un paso distinto, o de que a maioría da cidadanía xestione basicamente o camiño que vai ao futuro, sentíndoo viable.

Polo momento, en Escocia conformáronse co prometido por Londres. Si non o fai, os escoceses poden ter a posibilidade de ser Estado. E si cúmprelo? Conformaranse os escoceses de hoxe? E mañá? Onde está o límite da soberanía? Canto é suficiente? No noso caso, algúns queren chegar a un nivel no que a maioría da cidadanía confórmase coa actualización do autogoberno en torno ao Concerto, e aí limitan a súa consulta. Punto e final. Pero as razóns que temos para ser soberanos de esquerda soberanista van moito máis alá, necesitamos espazos de poder próximos, transparentes, amplos, eficaces, mesmo para cumprir os compromisos internacionais que temos que asumir. Por tanto, a soberanía dos estados na Europa de hoxe pode ser o noso destino intermedio.

Diferentes modelos de procesos soberanistas. O proceso político xerado en Cataluña polo movemento civil, e unha pregunta clara na papeleta de votación. Movemento civil-político orixinado en Escocia por partidos locais e unha pregunta clara sobre o papel. O partido do Goberno Vasco á espera do goberno central e ao día seguinte coa mobilización social na cabeza, unha única resposta en papel. Mentres tanto, a esquerda soberanista...

E é que o non que se impuxo en Escocia puxo en evidencia as carencias do noso proceso. Así o manifestaron na prensa próxima varios analistas habituais da política. En definitiva, que é difícil xestionar un proceso que en por si debe ser integral, socio-económico-político; que a credibilidade a medida require moito traballo e tempo; que aínda que as mobilizacións sexan importantes, a folla de ruta dos contidos é imprescindible, pero que é posible no século XXI europeo! Temos moito que ver e aprender.