Árbores froiteiras
O xoves recibo na caixa de correos esta revista Argia. Para entón, cando chegue o xoves seguinte xa enviei un escrito e estou a dar voltas ao seguinte. O xoves, para os xaponeses ki yobi, día das árbores. Leas os xoves. O día do ceo, o día das árbores que nos unen a terra e o horto e entre nós.
Eterno debate aquí: árbore ou árbore. Cales son as árbores? Froiteiros, froiteiros. Pero tamén hai froitos que non son igalias. As árbores obteñen moitos beneficios. Todos eles froito. A madeira que se quita á árbore para facer carbón de leña é froito desa árbore, moi beneficioso! Eñaut de Hernani díxome: En Ereñozu chámase “árbore” –non sufra ningún tipo de talla, pulido, podado, xulgado, acoutado, trajeado, podado, puído ou calquera tipo de talla– á árbore fresno; o resto son árbores. É dicir, a árbore que se corta para dar algún froito ou beneficio convértese en árbore. Algunha academia terá que dicir se tamén esa árbore pode chamarse árbore de froitas... Logo chamarémoslle o que nós queiramos.
Cantos beneficios, de feito, quítanselle á árbore: madeira, madeira, hojarasca, nutria, cortiza, suor... E o veciño di: e o osíxeno, e a sombra, e o vento que produce ao moverse, e os asubíos, e os niños dos ruidosos, e os cogomelos, e...
E o goce estético. Tamén debe comer os ollos e vestir a vista. Non é o simple feito de que a árbore estea cerca o mellor rendemento para nós? Hai quen quere levar esa estética até o extremo. Moldear, agarrar e dar forma á árbore. É un topiario considerado arte. As árbores ornamentais ou as árbores cortantes son artistas incribles. Non é o mesmo cortar o haxa (Fagus sylvatica) que o tezo (Taxus baccata). Hai que coñecer cada árbore. Para conseguir a forma que se quere crear, poida que haxa que pasar centos de anos. E, despois, hai que gustarlle...
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Ibon galdezka etorri zait Bizibaratzea.eus webguneko kontsultategira. Uda aurre horretan artoa (Zea mays) eta baba gorria (Phaseolus vulgaris) erein nahi ditu. “Arto” hitza grekotik dator eta oinarrizko jakia esan nahi du, artoa = ogia; arto edo panizo edo mileka... [+]
Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]
Zuhaitza esnatzear dago, kimuak ageri dira adarretan. Gutxi falta da loraldirako, laster aro berria hasiko du, indarberrituta.
