BILDU pode ter motivos para estar contenta en Navarra, porque segue sendo a chave do cambio no esquema que está a construír o PSN, co que non falaremos, pero si aprobamos os votos. Quen llo diría a Batasuna hai uns anos. Aos ollos de Madrid e dos poderosos, ademais, segue sendo perigoso e, por tanto, manipulable en España. Por unha banda, ao PP vénlle ben ter sempre unha pantasma, pero por outro, non lle resulta fácil explicar ao seu público que ETA está totalmente superada e fracasou (desde o seu punto de vista de “todo é ETA”, por suposto) e logo, por exemplo, presentar a Bildu como a chave para a expulsión dun goberno. Si finalmente adiantásense as eleccións en Navarra, o pp non faría máis que favorecer a Bildu cunha mensaxe na súa contra.

Ademais, Bildu xa non é só Bildu, senón que nas próximas eleccións autonómicas EH Bildu volverá estar tamén en Navarra. É dicir, na actualidade, no Parlamento de Navarra Bildu e Aralar-Nabai contan con 13 parlamentarios –o PSN con 9–, e ese será un dos datos máis espectaculares de face ás próximas eleccións nas que EH Bildu logre ser a segunda forza política de Navarra. Non o vai a ter fácil, entre outras cousas porque a forza de Geroa Bai vai ser moito maior do que indican os seus dous parlamentarios actuais. Todo indica que vai haber unha gran rivalidade entre EH Bildu, Geroa Bai e o PSN, a menos que este xogue ben as súas cartas, aínda que de momento non se pode dicir que estea a acertar niso.

Quen queira o cambio en Navarra non pode estar igual en Madrid que en Navarra, iso pódeno facer UPN e pp, pero non o PSN. E niso están a traballar os do partido de Jiménez desde o inicio da lexislatura.

A pesar de que Madrid sitúa a Bildu no centro do seu interese, o PSN é o verdadeiro centro do cambio político. GEROA Bai, Aralar-Nabai, Bildu e Esquerda-Ezkerra están de acordo desde hai tempo en pór fin ao goberno de UPN, pero os votos do PSN son imprescindibles e até o xoves non se decidirá si adhírense á moción de censura ou non. E non é fácil entender a xogada do PSN. O 12 de febreiro dixeron que, si demostrábase que as palabras de Idoia Neves eran certas, pedirían a dimisión de Barcina e que, si non dimitise, sería unha moción de censura. Por agora volveron a fallar. A comisión de investigación do Parlamento de Navarra considerouno probado, pero o PSN rectificou e agora rexeitou a Yolanda Barcina, deixando en mans da súa comisión territorial a decisión da moción de censura.

Poida que sexa unha xogada para redondear mellor a moción de censura, de forma que si Ferraz quixese tombala non tería que facelo só contra a dirección, senón contra todo o PSN. E, en teoría, o PSOE construíu tamén un argumento para facer fronte ao ataque do PP –“non imos falar con Bildu”–, aínda que todos saibamos que iso non importa ao PP e ao brunete mediático e que non se pode evitar ese ataque. Parece que ás veces é imprescindible facer teatro, o problema é que co PSN é difícil adiviñar cando é teatro e cando non. Ata que o día 6 reúnase a súa comisión territorial, todas as portas están abertas, incluso a de non presentar a moción de censura, aínda que isto pode pór en moi grave situación ao PSN.

O teatro sucede a miúdo no ámbito dos partidos e non é unha boa práctica, porque se mesturan cidadáns, entre outros, pero parece que é inevitable no modelo político actual. A verdade é que o que están a impulsar o PSN e o PSOE –que non falemos con Bildu– non só é mentira na realidade, senón que non é pedagóxica en termos sociais, porque en lugar de vender aos cidadáns o valor do diálogo, véndeselles o da exclusión. O lóxico sería que tamén se falase con Bildu e, posteriormente, tomásese a decisión que se estime oportuna. Afortunadamente, a postura que se vende non é a verdadeira, porque o PSN e o PSE dialogan con Bildu con normalidade en case todas as institucións e en moitas ocasións chegan a acordos, chegando a acordar con Bildu os orzamentos anuais (2013 na Deputación de Gipuzkoa e o Concello de Donostia). Mesmo cando ETA estaba en activo, non era o construtor, nin sequera a verdade, a mensaxe de non diálogo, pero moito menos cando abandona a súa actividade armada e desfanse as súas armas.