O alcalde de Orendain, Gorka Egia, foi escoitado en Hernani na mesa redonda titulada Os días do compost, o pasado mes de outubro: “En Orendain saberemos cantos anos vívese un porco”. Nunca se deixou morrer ao noso ao redor a un porco vello, moito antes morríase para saciar o apetito da familia. Con todo, en Orendain, a primeira pequena poboación de Zero Zabor de Gipuzkoa, os pintos Ttip e Ttup os crían cos restos das fortificaciones da comunidade local, polo que a lei non lles permite comer a súa carne por medo aos contagios.

Pola contra , no Pequín Idea Feast degustáronse produtos porcinos cebados cos restos de Trafalgar Square, o corazón de Londres o 21 de novembro. É dicir, alimentados cos restos de comida permitidos pola lei, nun acto cheo de reivindicacións.

A coñecida experta e denunciante do malgasto alimentario Tristam Stuart e a cociñeira Thomasina Miers crearon as Distancias, moi coñecida en Inglaterra polos seus programas televisivos e por ser a propietaria dos restaurantes Wahaca, diferenciados en alimentos mexicanos. Para a comida de Trafalgar Square reuníranselles máis chefs famosos.

“Waste: Tristam Stuart, autor do libro “Uncovering the Global Food Scandal” (Desperdiciando o escándalo dos alimentos do mundo), organizou na mesma praza de Londres en 2009 o Feeding the 5.000 (Comida para Quinmil persoas), que foi denunciado por un banquete popular de alimentos condenados ao lixo en todo o planeta.

Na edición deste ano, oito porcos foron criados durante sete meses na leira Stepney City Farm, no centro de Londres. Desde 1979 usan como auzolan os hortos e currais situados a vinte minutos a pé da torre de Londres, onde teñen coellos, galiñas, patos, gansos, asnos, ovellas e outros animais. Sobre o uso da granxa para o lecer das persoas e a educación dos nenos, moitos animais son sacrificados e vendidos de cando en vez, “é importante que os nenos saiban como se produce a carne”.

Os organizadores da Carta Checa reivindican que a forma máis limpa, eficaz e barata de utilizar os alimentos tirados ao lixo, como se fixo ao longo da historia, é regalalos a outros seres humanos, o prefixo, que priorizan os bancos de comida, aos porcos.

Os porcos Stepney City Farmeko Kortan foron domesticados hoxe nas condicións que marca a estrita lexislación europea, dando pan refugado, froitos, residuos de produtos lácteos, froitos e verduras, pero non os restos dos alimentos elaborados.

Pero xunto a iso, a campaña promove que Europa cambie a súa lexislación. En 2001 prohibiuse alimentar aos porcos cos nosos excedentes por culpa da papada que se estendeu ese ano. Os promotores da Carta Transfronteiriza afirman que basta con pasteurizar estes residuos, cocelos, para evitar o perigo.

Soia para porcos desde América

Os cálculos de Stuart estiman que hai mil millóns de persoas no mundo con fame, que poderían satisfacerse cos 40 millóns de toneladas de alimentos que se desperdician en EE. Ademais, dos caseríos e viveiros, a metade do producido vai ao lixo, gastando en malos modos de vender.

Agora alimentámolos con sopa traída de América do Sur, non cos restos dos europeos. Entre 1964 e 2004 a produción de soia aumentou no mundo de 29 a 200 millóns de toneladas. Europa importa 40 millóns ao ano.

Aínda en Xapón, Corea do Sur, China e algúns estados de EE.UU. permítese á xente engordar porcos con restos de cociña. A prohibición en Europa en 2001 só supuxo un prexuízo en función da Carta de Pequín.

Danos ao medio ambiente polo derrubamento dos novos campos de cultivo nos trópicos, o que leva a proliferación das emisións de C02 e a deterioración da vida das xentes locais. Se se modificase a lei, o feito de que Europa rebaixe a súa dependencia daqueles cultivos suporía, ademais de diminuír a deforestación, mellorar o nivel de vida dos habitantes deses países, acabando coa necesidade de competir cos nosos porcos polo alimento.

A lei de 2001 tamén supuxo unha diminución dos porcos europeos, que en Gran Bretaña reducíronse de 8,1 a 4,8 millóns, sendo cada vez máis caros os cultivos a importar, xa que os baserritarras tiveron que recorrer a outras producións. Os promotores do Residuo Chinés afirman que os porcos poderían crecer máis baratos si tivesen á súa disposición os residuos orgánicos das cidades.

Se hoxe en día a Comisión Europea prioriza a compostaxe e a biometanización destes residuos, para Stuart e os seus amigos esa é a segunda solución... despois do mellor que é dar aos animais. Entre outras cousas, porque é moito máis barato e máis eficiente desde o punto de vista da sustentabilidade.

Con todo, nas explicacións da Carta de Pequín recoñécese que “os gobernos están demasiado remisos para organizar e regular a alimentación dos porcos cos residuos da cociña, porque temen que non conten coa protección da xente”. Por iso, cunha man, criando, vendendo e consumindo gañado dentro das leis actuais, están a facer campaña coa outra para que cambie a lei.

Os danos sufridos pola febre aftosa en torno ao ano 2001 fixeron que os baserritarras non teñan ganas de repor as contas da carne de porco. Todos os entrevistados por The Guardian sobre o festival de Trafalgar Square pronunciáronse así, como se pode ler na crónica “Farmers v celebrity chefs in pig diet battle” (Campesiños en loita pola alimentación dos porcos e chefs famosos). Un dos representantes dos criadores de porcos di que a pasteurización dos excedentes para os porcos sería demasiado complicada, outro subliña os riscos para a saúde deste sistema, mentres que a terceiro fala da frivolidade en relación coa Haia.

A discusión sobre a comida de porco vese envolvida nunha crise. Se os restos de comida reutilízanse en adóitelas de porcos e galiñas, ben e baratos, para que insistir en prohibilo, en lugar de organizar medidas para resolver as dúbidas hixiénicas que poidan xurdir? Na semana da prevención de residuos, o movemento Zero Waste Europe destacou na súa colección “Initiatives to reduce food waste”, un dos grandes esforzos para reducir o malgasto de alimentos.