As eleccións do 6 de maio demostraron que a maioría se opón ás modalidades de "rescate" de Grecia e defende a permanencia dentro da eurozona. O país está dividido en dous ámbitos políticos, un deles ao redor da dereita Nova Democracia e o outro ao redor de Syriza, á esquerda. A primeira atraeu, polo momento, aos que mellor están. O segundo converteuse rapidamente nun partido de masas, agrupando aos traballadores, os empregados e as clases medias empobrecidas.

Aínda que os dous partidos repiten que queren que Atenas siga na Unión Económica e Monetaria Europea, a inestabilidade política empuxa sen remedio ao país cara a fóra. Maleruski, isto pódese facer de forma caótica, por exemplo, por un susto bancario (bank run), e veriamos nerviosos aos aforradores tratando de recuperar os seus depósitos. Mesmo no caso dun escenario “caótico”, todos coñecemos –polo menos nos debates internacionais– as etapas dunha saída deste tipo.

En primeiro lugar, Grecia négase ás condicións do rescate e suspende pagos: falla. O país volve intervir nas correas, o que lle permite facer fronte á crise e transformar a súa economía. Enmárcase no proceso de auditoría da débeda, baseado no traballo dunha comisión que analizará a orixe e a viabilidade social da débeda grega. A continuación vén a reintroducción do drakma, quizais un fin de semana. Atenas establece un control sobre o fluxo de capitais. O cambio de moeda provoca unha tripla tormenta (probablemente) –monetaria, bancaria e comercial–, e é conveniente analizar cada un destes ventos por separado.

No plano monetario, os acontecementos conducen á circulación do drakma, do euro e doutras moedas fiduciarias emitidas, quizá, polo Estado, o que modifica a actividade bancaria e provoca unha inundación xudicial. (...)

Os bancos non teñen a man a liquidez do Banco Central Europeo (BCE) e son fráxiles porque Grecia fracasou en débeda pública. Por tanto, son nacionalizados e o Goberno anuncia unha garantía de depósitos na dracma. Medidas similares protexen ás empresas con débedas no estranxeiro. Finalmente, a banca grega recupera a súa capacidade para facer a súa propia moeda.

O afundimento do valor de cambio do novo drakma anúncianos o aspecto comercial da crise. A curto e medio prazo, este fenómeno promove a competitividade de Grecia, o que permite á industria unha maior participación no mercado interior e nas exportacións. (...) En moi pouco tempo, con todo, redúcense algúns bens (petróleo, medicamentos, algúns alimentos). (...)

Este golpe a curto prazo é o prezo que hai que pagar para saír da trampa da Unión Económica e Monetaria. (...)

É posible que a saída de Grecia acelere decisións similares noutros países da eurozona –sería unha cadea de reaccións que prexudicarían ás institucións e á ideoloxía que promoven unha moeda única–. Non se pode dicir si as institucións monetarias serían capaces de resistir un golpe deste tipo, pero Europa entraría nunha fase de confusión digna de ser tida en conta. O gran colapso do experimento da “moeda forte” pode traer importantes cambios políticos e sociais en todo o continente.

-----------

Le Monde Diplomatique (xuño 2012)